የመጥፋት አደጋ ላይ ያሉ እንስሳት"
በሜክሲኮ ደቡብ ምዕራብ በምትገኘው በዩካታን ባሕረ ገብ መሬት ውስጥ፣ ነፃ እና ሉዓላዊ የሆነ ተመሳሳይ ስም ያለው ግዛት እናገኛለን፣ የዚህም ዋና ከተማ ሜሪዳ ነው። አስፈላጊ የማያን ሰፈራ ክልል ነበር እና በአሁኑ ጊዜ ከግዙፉ ጋር በተያያዘ 20 ኛ ደረጃ ላይ ይገኛል። በግዛቱ ውስጥ ያለው የአየር ሁኔታ ሞቃታማ እና ዝቅተኛ እርጥበት ያለው ሲሆን በአንፃራዊነት ከፍተኛ ሙቀት ከ 24 እስከ 28 º ሴ. በምድር ላይም ሆነ በባህር ላይ ጠቃሚ የሆነ የባዮሎጂካል ልዩነት መኖሩ የተለያዩ የተጠበቁ ቦታዎች እንዲፈጠሩ ምክንያት ሆኗል, ለዚህም ነው ዩካታን እጅግ በጣም ብዙ የሆኑ ልዩ ልዩ ዝርያዎችን የሚከላከሉ ብሔራዊ ፓርኮች እና ባዮስፌር ሪዘርቭስ ያለው.
ነገር ግን የዚህ አካባቢ የብዝሀ ሕይወት ሀብት ከሰው ተጽእኖ ስላላመለጠ አንዳንድ ዝርያዎች ለአደጋ ተጋልጠዋል። በዩካታን የመጥፋት አደጋ ላይ ያሉትን
እንሰሳት እንድታውቁ በዚህ ጊዜ ስለዚህ ችግር አንድ ጽሁፍ ልናቀርብላችሁ እንፈልጋለን።
ተራራ ቱርክ (Meleagris ocellata)
የጫካ ቱርክ ፣ኩትስ ወይም ኦሴሌትድ ቱርክ እስከ 102 ሴ.ሜ ርዝመት ያለው ትልቅ ወፍ ነው። የትውልድ አገር ለሦስት አገሮች ብቻ ነው, ሜክሲኮ ከእነዚህ ውስጥ አንዱ ነው, ሰፊ ስርጭት የለውም, ነገር ግን በዩካታን ውስጥ በደቡብ ምስራቅ ይገኛል. በዋነኛነት የሚኖረው በጫካ ውስጥ፣ እንዲሁም በሳር ሜዳዎች፣ ሳቫናዎች፣ ቁጥቋጦዎች እና ማሳዎች ውስጥ ሲሆን በጎርፍ የማይጋለጡ ወይም ወቅታዊ ጎርፍ ካለባቸው አካባቢዎች ጋር የተያያዘ ሊሆን ይችላል።
ሪፖርቶች እንደሚያመለክቱት የጫካ ቱርክ ከሰሜን ዩካታን መጥፋት እና በግዛቱ ውስጥ ያለው ቀሪው ህዝብ እየቀነሰ መምጣቱ ነው ለዚህም ነው ። በአለም አቀፉ የተፈጥሮ ጥበቃ ዩኒየን (IUCN) አስጊ ቅርብ ተብሎ ታውጇል።ለሕዝብ ማሽቆልቆል መንስኤ የሚሆኑት በቂ ስፖርታዊ እንቅስቃሴ ባለማድረጋቸው የሰውን ልጅ መብላት፣ የዝርያ ንግድ እና እርድ ከፍተኛ አደን ጋር የተያያዙ ናቸው። ለግብርና ዓላማዎች የመኖሪያ ቦታ መቀየርም ከላይ በተጠቀሰው ሁኔታ ላይ ተጽእኖ ያደርጋል.
ሃውክስቢል የባህር ኤሊ (Eretmochelys imbricata)
የሀውክስቢል ኤሊ በተለያዩ ሀገራት ሰፊ ስርጭት ያለው ሲሆን በሜክሲኮ ግን የሚገኘው በዚህች ሀገር ባህረ ሰላጤ በሁለት አካባቢዎች ብቻ ሲሆን ከነዚህም አንዱ ዩካታን ነው። ይህ ኤሊ ከትውልድ ቦታው በሺህ የሚቆጠሩ ኪሎ ሜትሮችን የሚጓዝ ስደተኛ ዝርያ ነው ለዚህም ነው ከበርካታ የባህር መኖሪያዎች ጋር የተቆራኘው።
በከፍተኛ አደጋ የተጋረጠበት በ IUCN እና የህዝብ ቁጥር እየቀነሰ መምጣቱን ታውጇል። ይህችን ኤሊ በዩካታን የመጥፋት አደጋ ከተጋረጠባቸው እንስሳት መካከል አንዷ እንድትሆን ያደረጋት ዋናው ምክንያት በሚሊዮን የሚቆጠሩ ኤሊዎች ጭልፊትን ከቅርፎቻቸው አውጥተው ለገበያ በማቅረብ የተለያዩ ምርቶችን በማምረት ላይ የሚገኙትን ከፍተኛ ግድያ ነው።
የረግረጋማ አዞ (አዞ ሞሬሌቲ)
የረግረጋማ አዞ የሜክሲኮ አዞ ተብሎ የሚጠራው የቤሊዝ ፣ጓቲማላ እና ሜክሲኮ ነዋሪ ዝርያ ሲሆን በመላው የሀገሪቱ ባህረ ሰላጤ በመላው የዩካታን ባሕረ ገብ መሬት ተሰራጭቷል። በዋናነት እንደ ረግረጋማ፣ ረግረጋማ፣ ኩሬ፣ ወንዞች እና ሰው ሰራሽ የውሃ አካላት ያሉ የንፁህ ውሃ ስነ-ምህዳሮች ውስጥ ይኖራል።
በአሁኑ ጊዜ፣ IUCN በጣም አሳሳቢ እንደሆነ አድርጎ ይቆጥረዋል፣ነገር ግን በሜክሲኮ ህግ የተጠበቀው ዝርያ ነው በትልቅ አደኑ ምክንያት ያለፈው ጊዜ ለጠንካራ ጫና ተዳርገዋል። የተጋለጠባቸው ዋና ዋና አደጋዎች በቆዳው ላይ የንግድ ልውውጥ እና የመኖሪያ ቦታው ውድመት ናቸው, እነዚህም ሁለት ትልቅ ጠቀሜታ ያላቸው ገጽታዎች ናቸው.
ዩካቴካን ማትራካ (ካምፒሎርሃይንቹስ ዩካታኒከስ)
ራትል እባብ በዋነኛነት በሰሜን ዩካታን የባህር ጠረፍ እና ከካምፓቼ ሰሜናዊ ምስራቅ ጫፍ ላይ የሚኖር ሰፊ የሜክሲኮ ወፍ ነው። የመኖሪያ ቦታው ቀንሷል፣ በረሃማ የባህር ጠረፍ እና ማንግሩቭ ጠባብ ቦታ ላይ ተወስኗል፣ ምንም እንኳን በመጨረሻ ወደ ጥቅጥቅ ያሉ የሳር ሜዳዎች ወሰን ሊሄድ ቢችልም
በአይዩሲኤን ስጋት ላይ እንደ ቀረበ የሚቆጠር እና በሜክሲኮ ህግ የተጠበቀው ዝርያ ነው:: በተለይም በተቀነሰ የስነ-ምህዳር (ስፔሻሊስት) ውስጥ መኖር, ይህ ተፅእኖ ከጥበቃው አንጻር ከፍተኛ መዘዝን ስለሚያመጣ, በከተሞች ልማት ምክንያት የመኖሪያ ቦታው መለወጥ ዝርያውን የሚረብሽ ምክንያት ነው.
የሜክሲኮ ሙስኮቪ ዳክ (ካይሪና ሞሻታ)
ሌላው በዩካታን የመጥፋት አደጋ ላይ ያለው እንስሳ የሜክሲኮ ንጉሳዊ ዳክዬ ሲሆን ክሪዮል ዳክዬ ወይም ጥቁር ዳክዬ በመባል ይታወቃል። ይህ የወፍ ዝርያ በበርካታ የአሜሪካ አህጉራት ውስጥ ሰፊ ስርጭት ያለው ሲሆን በሜክሲኮ ሁኔታ በዩካታን ውስጥ ከሌሎች አካባቢዎች ይገኛል. የሜክሲኮ ሙስኮቪ ዳክዬ እርጥበታማ በሆኑ ደኖች ውስጥ እና እንዲሁም በእርጥበት መሬቶች ውስጥ የሚኖረው እፅዋት በዋናነት ትልልቅ ዛፎች ባሉበት ነው።
የሕዝብ አዝማሚያው እየቀነሰ ነው
ሰፊ ስርጭት ቢኖረውም። የሜክሲኮ ህግ ለመጥፋት የተቃረበ ዝርያ እንደሆነ አድርጎ ይቆጥረዋል, ስለዚህ የጥበቃ እርምጃዎች አሉ, በተጨማሪም, በአደጋ የተጋለጡ የዱር እንስሳት እና የዕፅዋት ዝርያዎች ዓለም አቀፍ ንግድ ስምምነት አባሪ III ውስጥ ተካቷል (CITES).
የቦአ ኮንስትራክተር
ቦአ ከሜክሲኮ ወደ በርካታ ደቡብ ሀገራት ተከፋፍሎ ወደሌሎችም የገባ የእባብ ዝርያ ነው። በዩካታን ባሕረ ገብ መሬት ውስጥ ልዩ የሆነ መገኘት አለው, ከመኖሪያ ዓይነቶች አንጻር ሰፊ ስርጭት አለው, ስለዚህ በጫካዎች, በሳቫናዎች, በቁጥቋጦዎች, በሳር ሜዳዎች, በእርጥበት መሬት እና በእርጥበት ቦታዎች ውስጥ መኖር ይችላል.
የቦአው ለቆዳው ከፍተኛ ትራፊክ በመፍሰሱ እና እንደ የቤት እንስሳ ለመሸጥ
እንደዛቻ ይቆጠራል። በሜክሲኮ ከጥበቃ ስር ከመሆን በተጨማሪ በCITES አባሪ 1 ላይ ተካትቷል።
ሮዝ ፍላሚንጎ (ፊኒኮፕተረስ ሮቤር)
ሮዝ ፍላሚንጎ በተለያዩ የአሜሪካ ሞቃታማ አካባቢዎች የሚሰራጭ ስደተኛ ወፍ ሲሆን በሜክሲኮ ደግሞ በዩካታን ባሕረ ገብ መሬት ልዩ ቦታ ይኖረዋል። መኖሪያው በባህር ዳርቻዎች, ረግረጋማ ቦታዎች, የባህር ዳርቻዎች እና ደፋር ሀይቆች የተገነባ ነው.
በአንዳንድ ሀገራት የተረጋጋ የህዝብ ቁጥር ቢኖረውም በሜክሲኮ እንደ ስጋት ዝርያ ተቆጥሮ ጥበቃ በህግ ስር ነው ያለው። በላባው ለገበያ የቀረበ።
ጃጓር (ፓንቴራ ኦንካ)
ጃጓር ከሰሜን እስከ ደቡብ አሜሪካ የሚሄድ ሰፊ ስርጭት ያለው ፌሊን ነው። ይሁን እንጂ ከቅርብ ዓመታት ወዲህ መኖሪያቸው በጣም የተበታተነ ነው.በጫካዎች, በጫካዎች, በቁጥቋጦዎች, በእፅዋት ሜዳዎች እና በወንዝ ዳር አካባቢዎች ጭምር ይሰራጫል. የዩካታንን ጉዳይ በተመለከተ
በዲዚላም ግዛት ሪዘርቭ ውስጥ ሪያ ላጋርቶስ ባዮስፌር ሪዘርቭእና የኤል ፓልማር ግዛት ሪዘርቭ
በአጠቃላይ እንደ ስጋት የሚቆጠር ዝርያ ሲሆን በሜክሲኮ ደግሞ የመጥፋት አደጋ ተጋርጦበታል። የተጋላጭነቱ ዋና መንስኤ ለዚህ ተግባር ዋንጫ የሚቀርበው ኢ-አድልኦ-የለሽ አደን ነው ፣ነገር ግን ይህንን እውነታ በመገደብ የጃጓርን ግድያ በዚህች ሀገር የፌዴራል ወንጀል እስከመሆኑ ድረስ እርምጃዎች ተወስደዋል ። በሌላ በኩል በተለይ በተከለሉ ቦታዎች ላይ አንዳንድ የጥበቃ ስራዎች እየተሰሩ ሲሆን በ CITES አባሪ 1 ላይ ንግዱንና እርድን ለመግታትም ተካትቷል።
ጃጓር ለምን የመጥፋት አደጋ እንደተጋረጠ ሁሉንም ዝርዝሮች ያግኙ።
የኤሊሳ ሀሚንግበርድ (ዶሪቻ ኤሊዛ)
የሜክሲኮ ዝርያ ሲሆን ሁለት በደንብ የተገለጹ ህዝቦች ያሉት ሲሆን አንደኛው በቬራክሩዝ ሁለተኛው ደግሞ በዩካታን ውስጥ ነው። የዩካታን የህዝብ ብዛት በጠባብ የባህር ዳርቻ ላይ ብቻ የተገደበ ቢሆንም ምንም እንኳን ተጨማሪ ውስጣዊ የእፅዋት አከባቢዎች ለምሳሌ በማንግሩቭስ እና በደረቅ ደኖች መካከል ያለው ኢኮቶን የሚገኝ ቢሆንም በአትክልት ስፍራዎች እና በከተማ አካባቢዎች መኖርን ይቆጣጠራል።
በሕዝብ ቁጥር እየቀነሰ በመምጣቱ የተፅዕኖ መኖሪያ እና አካባቢው ከፍተኛ ጫና ስላለበት በ IUCN የተፈራረቀበት በተለየ የዩካታን ሁኔታ በተለመደው ቱሪዝም በሚፈጥሩት ጫናዎች. በዚህ መንገድ ይህ ዓይነቱ ሃሚንግበርድ በዩካታን ውስጥ የመጥፋት አደጋ ከተጋረጠባቸው እንስሳት መካከል አንዱ ብቻ ሳይሆን በቬራክሩዝ ውስጥ የመጥፋት አደጋ ውስጥ ካሉ እንስሳት ዝርዝር ውስጥ አንዱ ነው.
የጋራ ሣጥን ኤሊ (ቴራፔን ካሮሊና)
ይህ ኤሊ በአሜሪካ ሰፊ ስርጭት አለው። በሜክሲኮ ሁኔታ, በሶስት ግዛቶች ውስጥ ይገኛል, ዩካታን ከእነዚህ ውስጥ አንዱ ነው. በተለያዩ የመኖሪያ አካባቢዎች ለምሳሌ ትልልቅ ቅጠል ያላቸው ዛፎች፣ የሳር ሜዳዎች ቁጥቋጦዎች፣ ረግረጋማ ሜዳዎች ወይም ሸለቆዎች ጅረቶች ባሉበት እና ሌሎችም ይገኛሉ።
ተጎጂ ዝርያዎች ተደርገው ይወሰዳሉ በ IUCN መሰረት የህዝብ ቁጥር እየቀነሰ እና በ CITES አባሪ II ላይ ተቀምጧል። የከተማ ልማት፣ግብርና እና እፅዋት ቃጠሎ ለዝርያዎቹ የተፈጥሮ መኖሪያ መጥፋት መንስኤዎች ናቸው።
ሌሎች የመጥፋት አደጋ ላይ ያሉ እንስሳት በዩካታን
ከተጠቀሱት ዝርያዎች በተጨማሪ በክልሉ በተወሰነ ደረጃ የተጋላጭነት ደረጃ ላይ ያሉ እንደ እነዚህ ያሉ፡-
- Puma (Puma concolor)
- ተማዛንቴ (አሜሪካዊው ማዛማ)
- ሆኮፊሳንት (ክራክስ ሩብራ)
- ዩካቴካን ፓሮት (አማዞና ዛንታሎራ)
- የዩካታን ጊንጥ (ስኪዩረስ ዩካታኔሲስ)
- ነጭ-አፍንጫ ያለው ኮአቲ (ናሱዋ ናሪካ)
- የዩካታን ዘራፊ እንቁራሪት (ክራውጋስተር ዩካታኔሲስ)
- ዩካታን ሳላማንደር (ቦሊቶግሎሳ ዩካታና)
- ዩካታን ጋምቡሲያ (ጋምቡሲያ ዩካታና)
- ብራንድ ቦሊን (ሳይፕሪኖዶን አርቲፍሮን)
