ተሳቢ እንስሳት ለ300 ሚሊዮን አመታት የኖሩ ቴትራፖድ አከርካሪ አጥንቶች ሲሆኑ በጣም አስደናቂ ባህሪያቸው መላ ሰውነታቸውን የሚሸፍኑ ሚዛኖች መኖራቸው ነው። እኛ አናገኛቸውም በጣም ቀዝቃዛ ቦታዎች በስተቀር በዓለም ዙሪያ ተሰራጭተዋል. በተጨማሪም በውሃ ላይ የሚሳቡ እንስሳት ስላሉ በመሬት ላይም ሆነ በውሃ ላይ እንዲኖሩ የተስተካከሉ ናቸው።
በዚህ ቡድን ውስጥ እንሽላሊቶች፣ቻሜሌዎኖች፣ኢጋናዎች፣እባቦች እና አምፊቢያን(ስኳማታ)፣ኤሊዎች (ቴስቱዲን)፣ አዞዎች፣ አዞዎች፣ ጋሪያሎች እና አዞዎች (ክሮኮዲሊያ) እናገኛለን። ሁሉም እንደ አኗኗራቸው እና በሚኖሩበት አካባቢ የተለያዩ የስነ-ምህዳር መስፈርቶች አሏቸው, ብዙ ዝርያዎች ለአካባቢ ለውጦች በጣም ስሜታዊ ናቸው. በዚህ ምክንያት ዛሬ ብዙ ቁጥር ያላቸው ተሳቢ እንስሳት የመጥፋት አደጋ ተጋርጦባቸዋል እና የጥበቃ እርምጃዎች በጊዜው ካልተወሰዱ አንዳንዶቹ ሊጠፉ ይችላሉ። በአለም ላይ ከፍተኛ የመጥፋት አደጋ ላይ የሚገኙትን
ተሳቢ እንስሳት እንዲሁም ጥበቃ ለማድረግ እየተወሰዱ ያሉ እርምጃዎችን ለማወቅ ከፈለጉ ይህን ጽሑፍ ማንበብ ይቀጥሉ የኛን ጣቢያ እና ስለእነሱ ሁሉንም እንነግራችኋለን።
የጋንጀስ ጋሪያል (ጋቪያሊስ ጋንጌቲከስ)
ይህ ዝርያ በአዞ ቅደም ተከተል የሚገኝ ሲሆን በሰሜን ህንድ የተገኘ ሲሆን ረግረጋማ ቦታዎችን ይይዛል.ወንዶች 5 ሜትር ያህል ርዝማኔ ሊደርሱ ይችላሉ, ሴቶች ደግሞ ትንሽ ትንሽ እና 3 ሜትር ያህል ይለካሉ. በጣም ትልቅ እና ጠንካራ የሆነን እንስሳ መብላት ስለማይችሉ በአሳ ላይ የተመሰረተው በአመጋገባቸው ምክንያት ቅርጽ ያለው ክብ ጫፍ ያለው ረዥም እና ቀጭን አፍንጫ አላቸው።
የጋንጀስ ጋሪያል በከፋ አደጋ ላይ የሚገኝ ሲሆን በአሁኑ ወቅት በ20ኛው ክፍለ ዘመን ሊጠፉ የተቃረቡ ግለሰቦች መኖሪያቸው በደረሰበት ውድመት እና በህገ ወጥ መንገድ ሊጠፉ የተቃረቡት ጥቂት ግለሰቦች አሉ። አደን እና ከግብርና ጋር የተገናኙ አንትሮፖጂካዊ ተግባራት። ወደ 1,000 የሚጠጉ ግለሰቦች እንደሚቀሩ ይገመታል, ብዙዎቹም ዘር የሌላቸው ናቸው. ይህ ዝርያ ጥበቃ ቢደረግለትም እየተሰቃየ እና ህዝቦቿም እየቀነሱ ይገኛሉ።
Grenadine ጌኮ (ጎናቶደስ ዳውዲኒ)
ይህ ዝርያ ስኳማታ የሥርዓት ሲሆን በሴንት ቪንሰንት እና በግሬናዲንስ ደሴቶች የሚገኝ ሲሆን በደረቅ ደኖች ውስጥ ድንጋያማ ሰብሎች ባሉበት አካባቢ ይኖራል። ርዝመቱ 3 ሴንቲ ሜትር የሚያህል ሲሆን በዋነኛነት
የቤት እንስሳት በማደን እና በህገ ወጥ ንግድ ለመጥፋት የተቃረበ ዝርያ ነው። ግዛቷ በጣም የተገደበ በመሆኑ አካባቢዎቿን መጥፋት እና ውድመት በጣም ስሜታዊ እና ተጋላጭ ያደርገዋል። በሌላ በኩል እንደ ድመቶች ያሉ የቤት እንስሳት ላይ ቁጥጥር አለመኖሩ የግሬናዲን ጌኮንም ይጎዳል. የስርጭት ቦታው በጥበቃ ላይ ቢሆንም፣ ይህ ዝርያ እሱን በሚከላከለው ዓለም አቀፍ ህጎች ውስጥ አልተካተተም።
የጨረሰ ኤሊ (አስትሮቼሊስ ራዲታ)
Testudines በትእዛዙ መሰረት የተንሰራፋው ኤሊ በማዳጋስካር የተስፋፋ ሲሆን በአሁኑ ጊዜ በላ ሬዩንዮን እና ሞሪሺየስ ደሴቶች ውስጥም ይኖራል ምክንያቱም ይህ በሽታ በሰዎች የተዋወቀ ነው። እሾህ እና ደረቅ ቁጥቋጦዎች ባሉባቸው ጫካዎች ውስጥ ሊታይ ይችላል. ይህ ዝርያ ወደ 40 ሴ.ሜ የሚደርስ ርዝመት ያለው ሲሆን ረዣዥም ቅርፊቱ በቢጫ መስመሮች ውስጥ በጣም ባህሪይ ነው, ይህም በዝግጅቱ ምክንያት "ጨረር" የሚል ስያሜ ይሰጣል.
በአሁኑ ጊዜ ይህ በ ህገወጥ አደን እንደ የቤት እንስሳ እና ለስጋቸው ምክንያት የመጥፋት አደጋ ላይ ካሉት ተሳቢ እንስሳት አንዱ ነው። እና የመኖሪያ ቤታቸው ውድመት በህዝባቸው ላይ አስደንጋጭ ውድቀት አስከትሏል። በዚህ ምክንያት የተጠበቀ ነው እና በምርኮ ውስጥ ለመራባት ጥበቃ ፕሮግራሞች አሉ.
ሃውክስቢል የባህር ኤሊ (Eretmochelys imbricata)
እንደ ቀደመው ዝርያ ሁሉ የጭልፊት ኤሊ በቴስታዲንስ ትዕዛዝ ውስጥ የሚገኝ ሲሆን በሁለት ንዑስ ዝርያዎች የተከፈለ ነው (ኢ.ኢምብሪካታ ኢምብሪካታ እና ኢ ኢምብሪካታ ቢሳ) በአትላንቲክ እና ኢንዶ ፓስፊክ ውቅያኖሶች ውስጥ ይሰራጫል ። በቅደም ተከተል. ለስጋውበተለይ በቻይና እና በጃፓን እንዲሁም በህገ ወጥ ንግድ የሚፈለግ በመሆኑ ከፍተኛ አደጋ የተጋረጠ የባህር ኤሊ ዝርያ ነው። በተጨማሪም ዛጎሉን ለማውጣት መያዙ በአሁኑ ጊዜ በተለያዩ አገሮች በተለያዩ ሕጎች የሚቀጣ ቢሆንም ለብዙ አሥርተ ዓመታት ሲስፋፋ የቆየ አሠራር ነው። ይህን ዝርያ ለአደጋ የሚያጋልጡ ሌሎች ነገሮች በጎጆው በሚኖሩባቸው አካባቢዎች የሰዎች እንቅስቃሴ እና ሌሎች እንስሳት በጎጆው ላይ የሚሰነዘሩ ጥቃቶች ናቸው።
Pygmy chameleon (ራምፎሊዮን አኩሚናተስ)
የስኳማታ ትዕዛዝ ንብረት የሆነው ይህ የፒጂሚ ቻሜሌዮን በሚባሉት ውስጥ የሚገኝ ገመል ነው። በምስራቅ አፍሪካ በሙሉ ተሰራጭቷል, በዝቅተኛ ቁጥቋጦዎች ቅርንጫፎች ላይ በሚገኝበት የጫካ እና የደን አካባቢዎችን ይይዛል. ወደ 5 ሴ.ሜ የሚደርስ ትንንሽ ግመል ነው ለዛም ነው ፒጂሚ የሚባለው።
በአደጋ የተጋረጠባቸው ተብለው የተዘረዘሩ ሲሆን ዋናው መንስኤው አደን እና ህገወጥ ንግድ ለማዳ የቤት እንስሳ ለመሸጥ ነው። በተጨማሪም፣ ህዝቦቻቸው፣ ቀድሞውንም እጅግ በጣም ትንሽ፣ በእርሻ መሬታቸው ላይ በሚደረጉ ለውጦች ስጋት ላይ ናቸው። በዚህ ምክንያት የፒጂሚ ቻሜሊዮን የተፈጥሮ ቦታዎችን በመጠበቅ በተለይም በታንዛኒያ ጥበቃ ይደረግለታል።
ቅዱስ ሉቺያ ቦአ (ቦአ constrictor orophias)
ይህ የስኳማታ የሥርዓት ዝርያ በካሪቢያን ባህር ውስጥ በምትገኘው በሳንታ ሉሲያ ደሴት ላይ የሚገኝ ኢንሱላር የሆነ የቦአ ዝርያ ሲሆን እንዲሁም በዓለም ላይ በጣም የተጋረጡ ተሳቢ እንስሳት ዝርዝር ውስጥ አንዱ ነው። እርጥበታማ በሆነ መሬት ውስጥ ይኖራል, ነገር ግን በውሃ አቅራቢያ አይደለም, እና በሳቫና እና በእርሻ ቦታዎች, በዛፎች እና በመሬት ላይ የሚታይ ሲሆን ርዝመቱ 5 ሜትር ያህል ይደርሳል.
ይህ ዝርያ ለቆዳው የተማረከ በመሆኑ እጅግ አስደናቂ ንድፎችን ስላሉት በህገ-ወጥ ንግድ ምክንያት የመጥፋት አደጋ ተጋርጦበታል። ባህሪያት እና በቆዳ ምርቶች ኢንዱስትሪ ውስጥ ጥቅም ላይ ይውላሉ. በሌላ በኩል ደግሞ ሌላው ስጋት የሚኖሩበትን መሬት ለእርሻ ቦታዎች መለወጥ ነው. ዛሬ ጥበቃ ተደርጎለት ህገወጥ አደንና ንግድ በሕግ ያስቀጣል።
ጋይንት ጌኮ (ታሬንቶላ ጊጋስ)
ይህ የጌኮ ወይም የጌኮ ዝርያ የስኳማታ ስርአት ሲሆን በኬፕ ቨርዴ የሚገኝ ሲሆን በራዞ እና ብራቮ ደሴቶች ውስጥ ይኖራል። እሱ ወደ 30 ሴ.ሜ የሚጠጋ ርዝመት እና የጌኮዎች የተለመደ ቡናማ ቶን ቀለም አለው። በተጨማሪም ምግባቸው በጣም ልዩ ነው, ምክንያቱም የባህር ወፎች በእንክብላቸው ላይ በሚመገቡበት ጊዜ (ያልተፈጩ ኦርጋኒክ ቁሳቁሶች, ለምሳሌ አጥንት, ፀጉር እና ጥፍር ያሉ ኳሶች) እና ተመሳሳይ ቦታዎችን መያዝ የተለመደ ነው. የሚቀመጡበት.
በአሁኑ ጊዜ ሊጠፋ የተቃረበ ተብሎ የተፈረጀ ሲሆን ዋና ስጋቱ ደግሞ የድመቶች መገኘትይሁን እንጂ ግዙፉ ጌኮ ዛሬም የሚገኝባቸው ደሴቶች በሕግ የተጠበቁና የተፈጥሮ አካባቢዎች ናቸው።
የዛፍ ዘንዶ (አብሮኒያ አሪታ)
ይህ ተሳቢ እንስሳት፣እንዲሁም ስኳማታ፣በጓቲማላ የሚኖሩ ሲሆን እዚያም በቬራፓዝ ደጋማ ቦታዎች ይኖራሉ።ርዝመቱ 13 ሴ.ሜ ያህል ሲሆን ቀለሟም የተለያየ ሲሆን አረንጓዴ፣ቢጫ እና ቱርኩይስ ቃናዎች አሉት ፣በጭንቅላቱ ላይ ነጠብጣቦች ይታያሉ ፣ይህም በጣም ጎልቶ ይታያል ፣ይህም በጣም አስደናቂ እንሽላሊት ያደርገዋል።
በዋነኛነት የተፈጥሮ መኖሪያውን በመውደሙ በተለይም በእንጨት መውጣቱ ምክንያት ለአደጋ ተጋልጧል። በተጨማሪም ግብርና፣እሳት እና ግጦሽ ትንሿን የዛፍ ዘንዶ ስጋት ላይ የሚጥሉ ምክንያቶች ናቸው።
ፒጂሚ አኖሌ (አኖሊስ ፒግሜየስ)
የስኳማታ ትዕዛዝ ንብረት የሆነው ይህ ዝርያ በሜክሲኮ በተለይም በቺያፓስ የሚገኝ ነው። ስለ ባዮሎጂ እና ስነ-ምህዳር ብዙ የሚታወቅ ባይሆንም, አረንጓዴ አረንጓዴ ደኖች እንደሚኖሩ ይታወቃል. በግራጫ እና ቡናማ መካከል ቀለም አለው እና መጠኑ ትንሽ ነው, ምክንያቱም ርዝመቱ 4 ሴ.ሜ ያህል ነው, ግን ቅጥ ያለው እና ረጅም ጣቶች ያሉት የዚህ የእንሽላሊት ዝርያ ባህሪ ነው.
ይህ አኖሌ በሚኖርበት አካባቢ በሚፈጠር ለውጥ ምክንያት የመጥፋት አደጋ ከተጋረጠባቸው ተሳቢ እንስሳት አንዱ ነው። በሜክሲኮ ውስጥ በ"ልዩ ጥበቃ (Pr)" ምድብ በህግ የተጠበቀ ነው::
ታንቺታሮ ሞራይ ራትል እባብ (ክሮታለስ ፑሲሉስ)
እንዲሁም የስኳማታ ትዕዛዝ ንብረት የሆነው ይህ እባብ በሜክሲኮ የተስፋፋ ሲሆን በእሳተ ገሞራ አካባቢዎች እና በጥድ እና በኦክ ደኖች ውስጥ ይኖራል። መካከለኛ መጠን ያለው፣ 60 ሴ.ሜ ያህል ርዝመት አለው፣ ሴቶቹ በመጠኑ ያነሱ ናቸው።
በጣም የተገደበ የማከፋፈያ ክልሉ እና መኖሪያቸውን በመውደሙ ምክንያት የመጥፋት አደጋ ተጋርጦበታል። በመቆርቆር እና መሬት ወደ ሰብል በመቀየር። ምንም እንኳን በዚህ ዝርያ ላይ ብዙ ጥናቶች ባይኖሩም, አነስተኛ ስርጭትን ከግምት ውስጥ በማስገባት በሜክሲኮ ውስጥ በአስጊ ምድብ ውስጥ ተጠብቆ ይገኛል.
ተሳቢ እንስሳት ለምን የመጥፋት አደጋ ተጋርጦባቸዋል?
ተሳቢ እንስሳት በአለም ዙሪያ የተለያዩ ስጋቶች ያጋጥሟቸዋል እና ብዙዎቹ ቀስ በቀስ በማደግ ላይ ያሉ እና በጣም ረጅም እድሜ ያላቸው በመሆናቸው በአካባቢያቸው ለሚከሰቱ ለውጦች በጣም ስሜታዊ ናቸው. ለሕዝባቸው ማሽቆልቆል ዋና መንስኤዎች፡
የመኖሪያ መጥፋት
የአየር ንብረት ለውጥ
እንዴት እንዳይጠፉ ማድረግ ይቻላል?
በዚህ ሁኔታ በሺዎች የሚቆጠሩ የሚሳቡ እንስሳት በአለም ላይ የመጥፋት አደጋ እየተጋረጡ ባሉበት ሁኔታ እነሱን ለመንከባከብ የተለያዩ መንገዶች ስላሉ ከዚህ በታች በዝርዝር የምንመለከተውን እርምጃ በመውሰድ ለማገገም ይረዳል። ከእነዚህ ዝርያዎች መካከል ብዙዎቹ፡
የተጠበቁ የተፈጥሮ ቦታዎችን መለየት እና መፍጠር
ለበለጠ መረጃ ይህ መጣጥፍ እንዳያመልጥዎ፡- "እንዴት ሊጠፉ የተቃረቡ እንስሳትን መጠበቅ ይቻላል?"
ሌሎች በመጥፋት ላይ ያሉ የሚሳቡ እንስሳት
ከላይ ያሉት ተሳቢ እንስሳት ብቻ አይደሉም የመጥፋት አደጋ ያጋጠማቸው፣ስለዚህ፣ከዚህ በታች ብዙ ስጋት ያለባቸው የሚሳቡ እንስሳት እና
በቀይ ዝርዝሩ ላይ ምደባ ያላቸውን ዝርዝር አቅርበናል። ከአለም አቀፍ የተፈጥሮ ጥበቃ ህብረት (IUCN):
- እሳተ ጎመራ ሊዛርድ (Pristidactylus volcanensis) - አደጋ ላይ ወድቋል
- የህንድ ኤሊ (ቺትራ ኢንዲካ) - ለአደጋ ተጋልጧል
- Ryukyu Leaf Turtle (Geoemyda japonica) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ቅጠል-ጭራ ጌኮ (ፊሉረስ ጉልባሩ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ማዳጋስካር ዓይነ ስውር እባብ (Xenotyphlops grandidieri) - በጣም አደገኛ
- የቻይና የአዞ እንሽላሊት (ሺኒሳሩስ ክሮኮዲሉሩስ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- አረንጓዴ ኤሊ (Chelonia mydas) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ሰማያዊ ኢጉዋና (ሲክላራ ሌዊሲ) - ለአደጋ ተጋልጧል
- የዞንግ እንግዳ ሚዛን ያለው እባብ (አቻሊነስ ጂንጋንገንሲስ) - በጣም አደጋ ላይ ወድቋል
- ታራጉይ ጌኮ (ሆሞኖታ ታራጉይ) - በጣም አደጋ ላይ ወድቋል
- ኦሪኖኮ ካይማን (ክሮኮዲለስ ኢንተርሜዲየስ) - በከባድ አደጋ ተጋርጦበታል
- የማዕድን እባብ (ጂኦፊስ ፉልቮጉታተስ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- የኮሎምቢያ ድዋርፍ ሊዛርድ (Lepidoblepharis miyatai) - በጣም አደጋ ላይ ወድቋል
- ሰማያዊ ዛፍ ማሳያ (ቫራኑስ ማክራኢ) - ለአደጋ ተጋልጧል
- ጠፍጣፋ ጅራት ኤሊ (Pyxis ፕላኒካዳ) - በጣም አደጋ ላይ የወደቀው
- አራኒዝ ሊዛርድ (ኢቤሮላሰርታ አራኒካ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ሆንዱራን ፓልም ቫይፐር (Bothriechis marchi) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ሞና ኢጉዋና (ሲክላራ ስቴጅኔገሪ) - አደጋ ላይ ወድቃለች
- Tiger chameleon (Archaius Tigris) - አደጋ ላይ ወድቋል
- የሚንዶ ቀንድ አኖሌ (አኖሊስ ፕሮቦሲስ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ቀይ ጭራ ሊዛርድ (አካንቶዳክቲለስ ብላንቺ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- የሊባኖስ ቀጭን-ጣት ጌኮ (ሜዲዮዳክትቲለስ አሚክቶፖሊስ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ቻፋሪናስ ስኪን (ቻልሲደስ ትይዩ) - ለአደጋ ተጋልጧል
- የተራዘመ ኤሊ (ኢንዶቴስቱዶ elongata) - በጣም አደጋ ላይ ወድቋል
- ፊጂ እባብ (ኦግሞዶን ቪቲያኑስ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ጥቁር ኤሊ (ቴራፔን ኮአሁይላ) - አደጋ ላይ ወድቋል
- ታርዛን ቻሜሊዮን (ካልማ ታርዛን) - በከፋ አደጋ ተጋርጦበታል
- የእብነበረድ ጌኮ - በጣም አደጋ ላይ ወድቋል
- Geophis damiani - በጣም አደገኛ
- የካሪቢያን ኢጉዋና (አነስተኛ አንቲሊን ኢጉዋና) - በጣም አደገኛ)
እንዲሁም ሌሎች የመጥፋት አደጋ ላይ ያሉ እንስሳትን ማወቅ ከፈለጉ በዚህ ቪዲዮ ላይ በአለም ላይ 10 እጅግ በጣም የተጠቁ እንስሳትን ያገኛሉ።