ኢኩዊን የቫይረስ አርትራይተስ ፈረስን የሚያጠቃ እና በአጠቃላይ የዚህ ዝርያ ዝርያ ከዘር ትራኮች እና የመራቢያ ማዕከላት ጋር የተያያዘ ተላላፊ በሽታ ነው። አመጣጡ, ስሙ እንደሚያመለክተው, ቫይረስ ነው. ቫይረሱ, በአጠቃላይ, አብዛኛውን ጊዜ ከባድ ቅጾችን አይሰጥም እና በጣም ያነሰ ከፍተኛ ሞት ጋር, አብዛኛውን ጊዜ ብቻ የተወሰነ ዕድሜ እና አደጋ ቡድኖች ውስጥ ይበልጥ ከባድ ነው. በፈረሶች ላይ የሚታዩት ክሊኒካዊ ምልክቶች በመሠረቱ በትንሹ የደም ሥሮች ውስጥ ባለው እብጠት ምክንያት ይሆናሉ።ቫይረሱ በዋናነት የመተንፈሻ አካላት ላይ ያነጣጠረ ሲሆን በነፍሰ ጡር ሴቶች ላይ ፅንስ ማስወረድ ያስከትላል።
በዚህ መጣጥፍ በገጻችን ላይ Equine Viral Arteritis ስለ ምልክቶቹ፣ ምርመራ እና ህክምና እንወያያለን። ፈረሶቻችን ሊሰቃዩ ስለሚችሉት በሽታ የበለጠ ለማወቅ ማንበብዎን ይቀጥሉ።
ኢኩዊን ቫይረስ አርቴራይተስ ምንድን ነው?
Equine viral arteritis (ኢቫ) ተላላፊ እና ተላላፊ በሽታበዋናነት የእንግዴ ወይም የአተነፋፈስ ስርአትን በሚያጠቃ ቫይረስ ምክንያት የሚከሰት ፅንስ ማስወረድ ወይም አጣዳፊ ኢንፌክሽን ባለባቸው የእንስሳት ደም ወሳጅ ቧንቧዎች ላይ እብጠት ያስከትላል።
ኢኩዊዶችን ይጎዳል፣ነገር ግን አልፓካስ እና ላማስ ሊጎዱ እንደሚችሉ አንዳንድ መረጃዎች አሉ። ወደ ሰው የማይተላለፍ በሽታ ነው ማለትም ዞኖሲስ አይደለም።
በዚህ በሽታ የተያዙ ብዙ ጉዳዮች ንዑስ ክሊኒካዊ ናቸው ስለዚህ ክሊኒካዊ ምልክቶችን አያመጡም ፣ ምንም እንኳን በቫይረሱ ቫይረስ ላይ የተመሠረተ ነው።የፈረስን ህይወት ሊያጠፋው የሚችል በጣም አሳሳቢ የሆነው የበሽታው አይነት አብዛኛውን ጊዜ የሚከሰተው በወሊድ በሽታ ባለባቸው በጣም ወጣት ግልገሎች ወይም ውርንጭላዎች ላይ ነው ነገር ግን በሽታን የመከላከል አቅም ባላቸው ፈረሶች ወይም በሌላ በሽታ አምጪ በሽታ ይከሰታል።
የኢኩዊን ቫይረስ አርቴራይተስ መንስኤዎች
ኢቪዲ በአር ኤን ኤ ቫይረስ ይከሰታል፣
equine arteritis virus ኒዶቫይራልስ.
የኢኩዊን አርቴራይተስ ቫይረስ እንዴት ይተላለፋል?
ይህ ቫይረስ ከመተንፈሻ አካላት ፈሳሽ፣ ትኩስ ወይም ከቀዘቀዘ የወንድ የዘር ፈሳሽ፣ የእንግዴ ልጅ፣ ፈሳሾች እና ፅንስ በማስወረድ ይተላለፋል። ይኸውም ሁለቱ ዋና ዋና የስርጭት ዓይነቶች፡- ናቸው።
በበሽታው አጣዳፊ ደረጃ ላይ የበለጠ ጠቃሚ ነው.
በሽታው ከእናት ወደ ልጅ በወሊድ ሊተላለፍ ይችላል።
የኢኩዊን ቫይረስ አርትራይተስ ምልክቶች
በኢኩዊን ቫይራል አርቴራይተስ በሽታ አምጪ ተህዋሲያን ቫይረሱ በደም ወሳጅ ቧንቧዎች ውስጥ በመባዛቱ እብጠት እና የሴል ሞት (ኒክሮሲስ) ያስከትላል። ክሊኒካዊ ምልክቶች የሚጀምሩት
ከ3-14 ቀናት የመታቀፉን በኋላ ሲሆን ይህም ቀደም ብሎ ኢንፌክሽኑ በመተንፈሻ አካላት በኩል ከሆነ እና በኋላም ስርጭቱ በአባለዘር መንገዱ ከተከሰተ።
በሽታው ከተከሰተ በኋላ ሊታዩ የሚችሉ ክሊኒካዊ ምልክቶች
- ትኩሳት.
- የመንፈስ ጭንቀት።
- አኖሬክሲ።
- Petechiae.
- ኮንጁንክቲቫተስ።
- ኤፒፎራ (የእንባ ምስጢር)።
- መካከለኛ ሳል።
- ዳይስፕኒያ።
- Stomatitis።
- ተቅማጥ።
- Urticaria.
- በፊት ቆዳ ላይ፣ በቁርጥማት ወይም በጡት እጢ ላይ ያሉ ኤድማስ።
- ኤደማስ በርቀት አካባቢ በተለይም በኋለኛው እጅና እግር ላይ።
- ከፍተኛ የፅንስ ኢንፌክሽን እና የእንግዴ ኒክሮሲስ ካለ ፅንስ ማስወረድ።
የሙኩሱ መጨናነቅ።
የአፍንጫ ፈሳሽ።
በአጠቃላይ ፈረሶች ከህመም በኋላ ለ28 ቀናት ቫይረሱን ያፈሳሉ። ሴሚናል ቬሶሴሎች, ተላላፊ በሽታ ያለባቸው ጊዜያት ሙሉ ሕይወታቸውን እንኳን ሊቆዩ ይችላሉ.
በታመመ ፈረስ አካል ላይ ምን ጉዳት ያመጣል?
በፈረሶች የአካል ክፍሎች ላይ የሚከሰቱ ቁስሎች ግልጽ የሆነ በደም ስሮች ላይ የሚደርሰውን ጉዳት ያሳያል። የደም መፍሰስ፣ መጨናነቅ እና እብጠትን የሚፈጥሩ ቬኑሎች በተለይም ከቆዳ በታች ባሉት የሆድ እና የጽንፍ ክፍሎች እንዲሁም የፔሪቶናል፣ የፕሌዩራል እና የፐርካርዲያ ፈሳሾች።
በዚህ ቫይረስ በተገደሉ ፎሌዎች ላይ የሳንባ እብጠት፣ ኤምፊዚማ (የሳንባ አየር ውስጥ)፣ የመሃል የሳንባ ምች፣ የኢንትሮይትስ እና የስፕሊን ኢንፋርክቶች ተስተውለዋል።
የኢኩዊን ቫይረስ አርቴራይተስን መለየት
በፈረሶች ላይ የተወያየንባቸው ክሊኒካዊ ምልክቶች መኖራቸውን ስንመለከት ልዩ ምርመራ ማድረግ አለብን። ፈረሶች እና ተመሳሳይ ምልክቶችን ሊያስከትሉ ይችላሉ-
- ኢኩዊን ኢንፍሉዌንዛ።
- ኢኩዊን ራይንፕኒሞኒተስ።
- ኢኩዊን አድኖቫይረስ።
- የደም መፍሰስ ችግር
- ኢኩዊን ተላላፊ የደም ማነስ።
የእርስዎ
የደም ምርመራ leukopenia (የአጠቃላይ የነጭ የደም ሴሎች ብዛት ቀንሷል) ሊያሳይ ይችላል። ትክክለኛ ምርመራው በቤተ-ሙከራው ይሰጣል. ይህንን ለማድረግ ናሙናዎች ወደ እሱ መላክ አለባቸው እና ተገቢውን የላብራቶሪ ምርመራ ማድረግ ይችላሉ.
ናሙናዎች የትኩሳቱ ከፍተኛ ደረጃ ከታየ በኋላ ወይም በመልክቱ ምክንያት ኢንፌክሽኑ ሲጠረጠር በተቻለ ፍጥነት ማግኘት አለባቸው። CVA የሚያመለክቱ ክሊኒካዊ ምልክቶች፡-
- ያልረጋ ደም እና ሴረም.
- የወንድ ዘር።
- የናሶፍፊሪያንክስ ወይም ጥልቅ የአፍንጫ መታፈን።
- የኮንጁንክቲቭ ስዋቦች።
- ከእንግሥታ፣ ከሳንባ፣ ከጉበት፣ ከሊምፎረቲኩላር ቲሹ የተወረወረ ፅንሱ ሕብረ ሕዋሳት።
ከኢአቪ ጋር የተያያዙ ፅንስ ማስወረድ በሚጠረጠሩበት ጊዜ ቫይረሱን መለየት እና ማግለል ከማህፀን፣ ከሳንባ፣ ከጉበት እና ከፅንሱ ሊምፎረቲኩላር ቲሹዎች በተወጡ ፈሳሾች እና ሕብረ ሕዋሳት መደረግ አለበት።
ፈተናዎች እንደ ናሙናው አይነት የሚከናወኑት፡-
- ኤሊሳ።
- ሴሮነተራላይዜሽን።
- ማሟያ ማስተካከል።
- RT-PCR.
- ቫይረስ ማግለል።
- የደም ወሳጅ ቧንቧዎች ሂስቶፓቶሎጂ።
የእኩይን ቫይረስ አርቴራይተስ ህክምና እና መከላከል
የኢኩዊን ቫይራል አርቴራይተስ ሕክምና የሚከናወነው በሽታው ሥር በሰደደባቸው አካባቢዎች (ያላቸው) ብቻ ሲሆን ምልክታዊ ምልክቶችም ዲዩረቲክስ.
በሽታውን በአግባቡ በመቆጣጠርና በመከላከል ምንጊዜም ተከታታይ የመከላከያ እርምጃዎችን በመውሰድ መከናወን ይኖርበታል። ይህ በፈረስ ግልቢያ ውስጥ የቫይረሱ ስርጭትን በመቀነስ የወጣት ግልገሎች ውርጃ እና ሞት አደጋን ለመቀነስ እንዲሁም በከብቶች እና ግልገሎች ውስጥ ተሸካሚ ሁኔታን ለመፍጠር ይፈልጋል ።
የቁጥጥር እርምጃዎች ናቸው።
- አዲስ ስቶሊሶች ከመግባታቸው በፊት የወንድ የዘር ፈሳሽ ትንተና።
- የአዲሶቹ ስቶሊዮኖች ማቆያ።
- በ equine reproduction centers ውስጥ ጥሩ አስተዳደር።
- ተሸካሚ ፈረሶችን መለየት።
- የህክምና ምልክቶች ያሏቸው ፈረሶችን ይለዩ።
- ክትባት እንደ ሀገር።
ክትባት ለ equine ቫይረስ አርቴራይተስ
በስፔን ውስጥ ክትባት የተከለከለ ነው። ነገር ግን መከተብ በሚቻልባቸው ሀገራት ይህንን በሽታ ለመከላከል ሁለት አይነት ክትባቶች አሏቸው በተለይም፡
ነገር ግን ከፍተኛ የመበከል አደጋ ከሌለ በቀር በመጨረሻዎቹ ሁለት ወራት ውስጥ ለነፍሰ ጡር ማሬዎች እና ከ6 ሳምንት በታች ለሆኑ ፎሌዎች መሰጠት የለበትም። ከ 1 እስከ 3 ዓመት ባለው ጊዜ ውስጥ ኢቫን ይከላከላል, ነገር ግን እንደገና መበከልን ወይም የቫይረስ ማባዛትን አይከላከልም. ነገር ግን በአፍንጫው አፍንጫ በኩል የሚፈሰው ቫይረስ ክትባት ካልተከተቡ ፈረሶች በእጅጉ ያነሰ ነው።
ጥሩ ገለልተኛ ፀረ እንግዳ አካላት ምላሽ ያግኙ።
ከ6 እስከ 12 ወር እድሜ ያላቸው ፎሌዎች በቫይረሱ ሊያዙ ከመጋለጣቸው በፊት መከተብ ተገቢ ነው።
