የወርቅ ንስር፣ ወርቃማው አሞራ እና ጅራቱ አሞራ በመባል የሚታወቁት በትልቅነቱ እና በትልቅነቱ ካሉት ግርማ ሞገስ የተላበሱ ወፎች አንዱ ነው። ሳይንሳዊ ስሙ
አኩይላ ክሪሴቶስ ሲሆን የእለት ተእለት አዳኝ አእዋፍ አካል ስለሆነ ለካሜራ ፍፁም የሆነ ላባ ያለው ሲሆን በእውነትም ጨካኝ አዳኝ ነው።
የወርቃማው ንስር በፕላኔታችን ላይ በተለያዩ ክልሎች ስለሚሰራጭ በተፈጥሮ መኖሪያው ውስጥ ሲበር ፣አደን ወይም መሬት ላይ ሲቀመጥ ማየት ይቻላል ።በዚህ ድረ-ገጻችን ላይ ስላለው ፋይል
ስለ ወርቃማው ንስር ባህሪያት ባህሪያቱ እና ክንፉ ስፋት እንዲሁም አሰራጭቱ እና ልማዶቹ እንደ አሰራሩ እናወራለን። ይመገባል ወይም እንዴት እንደሚባዛ. ስለዚህ አስደናቂ እንስሳ ሁሉንም እውነታዎች ለማወቅ ያንብቡ!
የወርቃማው ንስር የታክሶኖሚክ ምደባ
ምንም እንኳን በጥንት ጊዜ ይህች ወፍ በሰሜናዊው ንፍቀ ክበብ በሁሉም አገሮች ማለት ይቻላል የምትኖር ቢሆንም በአሁኑ ጊዜ የህዝቡ ብዛት በከፍተኛ ሁኔታ የቀነሰው የመኖሪያ አካባቢያቸው መጥፋት ወይም የአደን እጥረት በመሳሰሉት ምክንያቶች ነው። ለጥበቃ ሁኔታው በተዘጋጀው ክፍል ውስጥ በጥልቀት ይናገራል።
በዝርያዎቹ የታክሶኖሚክ ምደባ ላይ ያተኮረ መሆኑን ብሔራዊ የባዮቴክኖሎጂ መረጃ ማዕከል (NCBI) ባቀረበው መረጃ መሰረት
[1] ፣ ቀጣዩ ነው፡
የእንስሳት መንግስት
Filo
ክፍል
ትእዛዝ
ቤተሰብ
ዘር
በተጨማሪም የሚከተሉት
የወርቃማው ንስር ንዑስ ዓይነቶች በአሁኑ ጊዜ ይታወቃሉ፡
- አቂላ ክሪሴቶስ ካናደንሲስ
- አቂላ ክሪሴዎስ ክርሳኤቶስ
- አቂላ ክርሳኤቶስ ዳፋነስ
- አቂላ ክርሳኤቶስ ሆየሪ
- አቂላ ክሪሴቶስ japonica
የወርቅ ንስር ባህሪያት
ከታላላቅ አዳኝ አእዋፍ መካከል በስፔን እና በመላው ሰሜን አሜሪካ ትልቁ የሆነው ወርቃማው ንስር ከ185-220 ሳ.ሜ.እና ከራስ እስከ ጅራት ከ 70 እስከ 90 ሳ.ሜ.ክብደታቸው ከ 3 ፣ 8 እስከ 6 ኪሎ ግራም ነው ፣ ሴቶቹ ከወንዶቹ የሚበልጡ ናቸው ፣ ምክንያቱም የኋለኛው ከ 4 እና ተኩል ኪሎግራም እምብዛም አይበልጥም። ረጅም ክንፍ እና ረዥም ጅራት ያለው ወፍ ነው, የኋለኛው ደግሞ የክንፎቹን ግማሽ ስፋት ይለካዋል. ስለዚህም የወርቅ ንስር መጠኑ በጣም አስደናቂ ነው ከመለኪያው አንፃር።
በአጠቃላይ የወርቅ አሞራው ላባ ጥቁር ቡኒ ቢሆንም የወርቅ ቃናዎች ቢኖሩትም በዘውድ፣ በአንገትና በናፕ አካባቢ ይህ ከዋና ባህሪያቱ አንዱ ነው። በተመሳሳይም ጅራቱ ግራጫማ ቡናማ ሲሆን ክንፎቹ ቡናማ ግራጫ ናቸው. ትንሹ ናሙናዎች በክንፎቹ ጫፍ ላይ ቀለል ያሉ ጥላዎች አሏቸው, ነጭ ማለት ይቻላል. በጅራቱ ላይ ነጭ ነጠብጣብ እና ጥቁር ምክሮች አላቸው. እንደአጠቃላይ, ወጣት ወርቃማ ንስሮች የበለጠ አስገራሚ የቀለም ንፅፅር ያሳያሉ. ሆኖም ግን, እያደጉ ሲሄዱ, ቀለል ያሉ ጥላዎች እየጠፉ ይሄዳሉ, ከላይ ከተጠቀሱት ወርቃማ ቦታዎች ጋር በአጠቃላይ ቡናማ እና ቡናማ ድምፆች ይሰጣሉ.የአዋቂ ላባ በ 4 እና 6 አመት እድሜ መካከል ይደርሳል.
የወርቃማው ንስር በጣም ከሚወከሉት ባህሪያት ውስጥ የዓይኑ ቀለም በቢጫ እና ጥቁር ቡናማ መካከል ነው.
ሂሳቡ ጠንካራ ፣ ጠምዛዛ እና ጥቁር፣ ቢጫ ቄጠማ ነው። እግሮቹም ቢጫ ሲሆኑ ጥፍርዎቹ ጠንካራ እና በደንብ ያደጉ ጥቁር ናቸው።
የወርቅ ንስር ስርጭት እና መኖሪያ
በአሁኑ ጊዜ ወርቃማው ንስር ሰሜናዊውን ንፍቀ ክበብ ከሞላ ጎደል ይሸፍናል ስለዚህም በመላው
በአውሮፓ፣ እስያ፣ ሰሜን አፍሪካ እና ሰሜን አሜሪካ ተሰራጭቷል። በሰሜን አሜሪካ ከአላስካ ወደ ሜክሲኮ ይገኛሉ, ምንም እንኳን በኋለኛው ሀገር ውስጥ ከባድ ዛቻ ቢደርስባቸውም; አንዳንድ ናሙናዎች በምስራቅ ካናዳ እና ዩናይትድ ስቴትስ ይገኛሉ። በአውሮፓ እንደ ኖርዌይ፣ ስፔን ወይም ጣሊያን ባሉ ሀገራት በተረጋጋ ሁኔታ ይገኛል።
አንዳንድ የወርቅ አሞራዎች ስደተኛ አእዋፍ ሲሆኑ ሌሎቹ ደግሞ አይደሉም ስለዚህ በሁሉም ሀገራት ተመሳሳይ ቁጥር ያላቸው ናሙናዎች አናገኝም።በስፔን ውስጥ ፣ ለምሳሌ ፣ ነዋሪ ወፍ ነው ፣ ማለትም ፣ አይሰደድም ፣ እንደ ጓዳልኪቪር ዲፕሬሽን ባሉ አካባቢዎች ፣ ሁለቱም አምባዎች ፣ እንዲሁም የባሕሩ ዳርቻ ዋና የተራራ ሰንሰለቶች በጋሊሺያ ውስጥ ብርቅ ናቸው እና የካንታብሪያን. የሚፈልሱት ወርቃማ ንስሮች በበልግ ወቅት ፀደይ ሲመጣ ወደ አመጣጣቸው ይመለሳሉ። አንዳንድ አሞራዎች በባልቲክ አገሮች፣ ዩክሬን፣ ሩሲያ እና ፊንላንድ ይከርማሉ።
የወርቅ ንስር መኖሪያ
የወርቃማው ንስር መኖርያ ከፍታ ላይ ያሉ ቦታዎችን የመፈለግ ዝንባሌ ስላለው እስከ 3600 ሜትር ድረስ ይገኛል። ከባህር ጠለል በላይ። ክፍት ወይም ከፊል ክፍት ቦታዎችን ይመርጣል፣ ለምሳሌ ቱንድራ፣ የሳር መሬት ወይም ጥቅጥቅ ያሉ፣ ምንም እንኳን ቁጥቋጦ የሆኑ ደኖችን በብዛት ይይዛል። ባጠቃላይ ለ ተራራማ አካባቢዎችን ቅድመ ሁኔታ የመያዝ አዝማሚያ አለው ለዚህም ነው በገደል እና ከፍታ ቦታዎች ላይ የተለመደ የሆነው።
ስለእነዚህ ግርማ ሞገስ የተላበሱ እንስሳት መኖሪያነት የበለጠ ዝርዝር መረጃ በዚህ ሌላ መጣጥፍ "ንስሮች የት ይኖራሉ?"
የወርቅ ንስር ጉምሩክ
ወርቃማው ንስር በአጠቃላይ ብቸኝነትን የሚለማመዱ ወይም ጥንድ ጥንድ ሆነው የሚኖሩ እንስሳት ናቸው። ገና ያልተወለዱ ትናንሽ ናሙናዎች፣ በጣም ቀዝቃዛ በሆነ ቦታ የሚከርሙ ወይም የተትረፈረፈ ምግብ በሚኖርበት ጊዜ የሚከርሙት ጎልማሶች በትናንሽ ቡድኖች ይኖራሉ።
በሌላ በኩል ደግሞ ቀደም ብለን እንደገለጽነው
አንዳንድ የወርቅ አሞራዎች ይሰደዳሉ ለምሳሌ በአላስካ እና በካናዳ የሚገኙት በበልግ ወቅት ምግብ ፍለጋ ወደ ደቡብ ይሰደዳሉ። በስፔን የሚኖሩ ግን አይሰደዱም።
በዚህ የወፍ ዝርያ ውስጥ አንድ ጠቃሚ ነገር በረራው ነው። እሱ በአብዛኛው ቀርፋፋ ዊንጌትስ እና አንዳንድ የበለጠ ኃይለኛ ያደርጋል፣ በተለይ በአደን ወቅት። ነገር ግን ከመብረር የበለጠ እቅድ የማውጣት ዝንባሌ ያለው ወፍ እንደዚሁ በበረራ ወቅት ክንፎቹን ሙሉ በሙሉ በአግድም ያስቀምጣቸዋል ይህም ሌሎች ወፎች አዳኝ አእዋፍ ከሚያደርጉት በተቃራኒ ነው። እንደ ጥንብ አንሳዎች.ከፍጥነት አንፃርበሰአት 320 ኪ.ሜ ይደርሳል።
የወርቅ ንስር መመገብ
የወርቅ አሞራው ታላቅ አዳኝ ነው የአጋዘን ጥጃዎች, አመጋገባቸውን በአካባቢያቸው ውስጥ ከአዳኞች መገኘት ጋር በማጣጣም. ነገር ግን የወርቅ ንስር አመጋገብ በአብዛኛው ትንንሽ አጥቢ እንስሳትን እንደ ጥንቸል፣ ስኩዊር፣ ጥንቸል፣ የፕራይሪ ውሻ ወይም ቀበሮ እንዲሁም ሌሎችንም ያቀፈ ነው። ወፎች፣ አሳ ወይም ተሳቢ እንስሳት፣ ኋለኞቹ ሦስቱ በመጠኑ።
በእጥረት ጊዜ ይህች ወፍ
ወደ ሬሳ ልትለወጥ ትችላለች፣ ምንም እንኳን ካልተሳካለት ማሳደድ በሁዋላ ሬሳ መመገብ ብትችልም። ከጥቂት መቶ ሜትሮች በኋላ ከአደን በረረ በኋላ መድረስ ቢያቅተው ወርቃማው ንሥር ተስፋ ቆርጦ ሌላ አማራጭ ይፈልጋል።
አደንን ለማደን ወርቃማው አሞራ የተለያዩ ቴክኒኮችን ማከናወን ይችላል። ለምሳሌ ያደነውን ወደ መሬት እያሳደደ ወቅቱን ሲያይ በጠንካራ ጥፍሩ ማጥቃት እና መያዝ የተለመደ ነው። ሌላው የአደን ቴክኒክ “ዳይቭ አደን” እየተባለ የሚጠራው ሲሆን አዳኙን ለመያዝ በፍጥነት ይወርዳል። ብዙም የተለመደ ባይሆንም በጥንድ የሚያድኑ ወርቃማ አሞራዎችም አሉ፣ አንዱ ምርኮውን ለድካም ሲያሳድድ ሌላኛው ይይዘዋል። ንስሮች እንዴት እንደሚያድኑ በዚህ ሌላ መጣጥፍ ውስጥ ያሉትን ሁሉንም ዘዴዎች ያግኙ።
የወርቅ ንስር መራባት
እነዚህ ወፎች ከ 4 እስከ 7 ዓመት ባለው ጊዜ ውስጥ የግብረ ሥጋ ብስለት ይደርሳሉ ይህም የጎልማሳ ላባ ሲያቀርቡ ነው። ወርቃማ አሞራዎች
አንድ ነጠላ የሆኑ ወፍ ስለሆኑ የትዳር ጓደኛቸውን እስከ ህይወት ይጠብቃሉ። እንደውም ንስሮች የማይሰደዱ ጥንዶች ሆነው ይኖራሉ። የሚሰደዱ ብቻቸውን ይኖራሉ እና በወሊድ ወቅቶች ተመሳሳይ አጋርን ለመጠበቅ በቂ ጥናቶች የሉም።ለማንኛውም ሁለቱም ጫጩቶቹን ይንከባከባሉ ፣ የጎጆውን ግንባታ እና ጥገናውን
የመፈልፈያ ወርቃማ አሞራዎች የመራቢያ ወቅትለመጋባት፣ አንደኛው ወይም ሁለቱም ጥንድ አባላት የሚፈቱበት፣ የሚያሳድዱ፣ ጥፍር የሚያሳዩበት፣ ክብ እና አብረው የሚበሩበት የፍቅር ጓደኝነት ይፈጽማሉ። ስደተኛ ያልሆነው ዘር ከመጋቢት እስከ ነሀሴ መካከል ምንም እንኳን በዚህ ጉዳይ ላይ መጠናናት እና የጎጆ ቤት ግንባታ ከወራት በፊት መጀመር ይችላል።
በክልላቸው ውስጥ በርካታ ጎጆዎችን መገንባት አልፎ ተርፎም ካለፉት አመታት ጎጆዎችን እንደገና መጠቀም የተለመደ ነው። ባጠቃላይ እነዚህ ጎጆዎች በአብዛኛው እንደ ቋጥኝ ባሉ ቋጥኝ አካባቢዎች እና በዛፎች ውስጥ እምብዛም አይገኙም። ከቅርንጫፎች፣ ከቅጠሎች፣ ከሳር፣ ከሳር ወይም ከሱፍ የተውጣጣውን
ጎጆውን በመገንባት ወይም በማደስ ላይ ሁለቱም ጥንድ አባላት ይሳተፋሉ።ትልቅ መጠን፣ ዲያሜትሩ 1.5 ሜትር እና እስከ 2 ሜትር ቁመት።በተለምዶ ለመገንባት ከ4-6 ሳምንታት ይወስዳሉ. እንደ አስገራሚው እውነታ፣ የተገኘው ትልቁ የወርቅ አሞራ ጎጆ 6 ሜትር ቁመት እና ዲያሜትሩ ወደ 3 ሜትር የሚጠጋ ነበር።
የወርቅ ንስር ጫጩቶች መወለድ
ክላቹ ብዙ ጊዜ ከ1 እና 4 እንቁላል መካከል ቡኒ እና ቀይ ቀለም ያለው ነጭ ቀለም ያለው ነጭ ሲሆን ይህም በእናቲቱ ይንከባከባል እስኪያልቅ ድረስ ጫጩቶቹ ከ 35-45 ቀናት በኋላ ይፈለፈላሉ, ምንም እንኳን ወንዱ በተወሰነ ደረጃም ቢሆን በክትባት ውስጥ መሳተፍ ይችላል.
ሁለቱም ወላጆች ለአራስ ሕፃናት ምግብ ያመጣሉ ነገርግን አብዛኞቹ በእናትነት ያሳደጉ ናቸው። ከ 45 ቀናት በኋላ, ጫጩቶቹ ጎጆውን በእግር መሄድ ወይም መዝለል ይጀምራሉ, ነገር ግን መብረር የጀመሩት 10 ሳምንታት እስኪሞላቸው ድረስ አይደለም. በአጠቃላይ ከላባ እድገት በኋላ ከ32-80 ቀናት ውስጥ ከወላጆቻቸው ነፃ ይሆናሉ ይህም በግምት በ 3 ወር እድሜ ላይ ነው.
የወርቅ ንስር ጥበቃ ሁኔታ
በአለም አቀፍ የተፈጥሮ ጥበቃ ህብረት (IUCN) መሰረት ወርቃማው ንስር
በአሳሳቢነቱ ይመደባል እና የህዝብ ብዛቱ ነው። በአብዛኛዎቹ ክልሎች ውስጥ የተረጋጋ. እ.ኤ.አ. በ 2016 ፣ የመጨረሻው ሪፖርት በቀረበበት ቀን ፣ በዓለም ዙሪያ ከ 100 እስከ 200,000 ግለሰቦች እንደነበሩ ይገመታል ። ይሁን እንጂ በአንዳንድ ክልሎች አደገኛ ዝርያ ተደርጎ ስለሚቆጠር ህዝቧ እየቀነሰ እንደ ሜክሲኮ እና አሜሪካ ያሉ።
ህዝቧ የተረጋጋ ነው ተብሎ ቢታሰብም ወርቃማው ንስር በልዩ ጥበቃ ውስጥ ባሉ የዱር ዝርያዎች ዝርዝር ውስጥ የተካተተ የተጠበቀ ወፍስርዓት። የዝርያዎቹ ዋነኛ ስጋቶች የመኖሪያ ቦታው ውድመት, አደን እና የአየር ንብረት ለውጥ ናቸው. ልክ እንደዚሁ፣ ፍርሃት ወይም መረበሽ ከተሰማቸው ጎጆአቸውን በቀላሉ ለቀው የሚሄዱ እንስሳት በመሆናቸው በመራቢያ ወቅት እነሱን መጎብኘት አስፈላጊ አይደለም።
