ብዙ ባለቤቶች ውሾቻቸው ሃይለኛ እንደሆኑ ይናገራሉ። ብዙ ጊዜ እንደ "ውሻዬ አይቆምም", "ውሻዬ አይደክምም" ወይም "ውሻዬ ዘና አይልም" የሚሉ ሀረጎችን እንሰማለን. ተመሳሳይ ነገር ካጋጠመህ
ይህ የተለመደ ባህሪ እንዳልሆነ እና በባለሙያ ሊታከም እንደሚገባ ማወቅ አለብህ።
በቡችላዎች ላይ ሃይፐርኤክሳይቲዝም የተለመደ ቢሆንም ሃይፐርአክቲቪቲ (ፊዚዮሎጂካልም ሆነ ፓቶሎጂካል) በአዋቂ ውሾች ወይም ቡችላዎች ላይ የተለመደ ባህሪ አይደለም።ይህ የሆነ ችግር እንዳለ ለባለቤቶቹ የማስጠንቀቂያ ምልክት ሊሆን ይችላል። በዚህ ጽሁፍ በገጻችን ላይ ስለ
ስለዚህ የተለመደ (ነገር ግን በቂ ህክምና ያልተደረገለት) በሽታ መንስኤዎች፣ ምልክቶች እና ህክምናዎች እንነጋገራለን ።
በውሻ ላይ የከፍተኛ እንቅስቃሴ ዓይነቶች
በከፍተኛ እንቅስቃሴ ወቅት ልንጠቀምባቸው ስለሚገቡ ምልክቶች ወይም ህክምና ከማውራታችን በፊት
ሁለት አይነት ሀይፐር እንቅስቃሴ እንዳለ መረዳት ያስፈልጋል።በውሻ ውስጥ፡
- ፊዚዮሎጂያዊ ሃይፐር አክቲቪቲ
- ፓቶሎጂካል ሃይፐርኪኔሲስ (hyperkinesis)
ፊዚዮሎጂያዊ ሃይፐርአክቲቪቲ በመማር (ባህሪን በማጠናከር) ወይም በአግባቡ ሊፈጠር እንደሚችል ግልጽ ማድረግ በጣም አስፈላጊ ነው. ወደ መለያየት-ነክ በሽታዎች, ለምሳሌ. ነገር ግን hyperkinesis (በበሽታ መንስኤዎች ምክንያት) በውሻ አእምሮ ውስጥ ባለው የዶፓሚን መንገድ ለውጥ ምክንያት የሚከሰት ስለሆነ የእንስሳት ህክምና ያስፈልጋል።በዚህ ምክንያት hyperkinesis የውሻ አስተማሪ በሚያቀርበው የባህሪ መመሪያዎች አይፈታም ወደ ልዩ ባለሙያተኛ መሄድ አለብን።
በውሻ ላይ የከፍተኛ እንቅስቃሴ ምልክቶች
የሃይፐር እንቅስቃሴ ሁለት አይነት ስለሆነ ምልክቶቹን ለእያንዳንዳቸው ለየብቻ እንገልፃለን፣ ውሻዎ በአንዱም ይሠቃይ እንደሆነ ለማወቅ ሁለቱንም ልብ ይበሉ። ፊዚዮሎጂው በጣም የተለመደ ነው።
ፊዚዮሎጂያዊ ሃይፐር አክቲቪቲ
ከዚህ በታች በውሻ ላይ በጣም የተለመዱ ምልክቶችን እናሳያችኋለን ከዚህ በታች የተጠቀሱትን ሁሉ ሊያጋጥሙዎት እንደማይችሉ ያስታውሱ፡
- ባለንብረቱ ባሉበት እና በሌለበት አጥፊ ባህሪ።
- በጨዋታው ወቅት ከልክ ያለፈ ስሜት የሚቀሰቅሱ እና ምንም አይነት ቁጥጥር የሌላቸው ሲሆኑ ሳያውቁ እንኳን ጉዳት ሊያደርሱ ይችላሉ።
- የማያቋርጥ ትኩረት ጥያቄ ለባለቤቱ፣ ማልቀስ፣ ማልቀስ እና ማልቀስ ወይም አጥፊ ባህሪን ጨምሮ።
- የሚያድር ብስጭት (ብዙ ግባቸውን ማሳካት ተስኗቸዋል ፣ብዙውን ጊዜ ባለቤቱ ለመከላከል ስለሚጥር)።
- ለእሱ ለየትኛውም ያልተለመደ ማበረታቻ በደስታ ምላሽ ይሰጣል።
- የሚጀምረው ከትንሽ ጫጫታ ነው።
- ትንሽ ለውጥ ላይ ከልክ በላይ ምላሽ ይሰጣል።
- በእውነቱ በእንቅልፍ እጥረት እጥረት እጥረት ምክንያት የተማረው ትምህርት ነው.
የንክሻ እና ሌሎች ባህሪያትን መከልከል አለመኖር።
ብዙውን ጊዜ ንቁ የሆነ አመለካከት ይኖረዋል። እንደ "ቁጭ" የሚል ትእዛዝ ሲሰጥ የሚሰጠውን ሰው ይመለከታል ነገር ግን እንቅስቃሴውን ማካተት ተስኖታል በአጠቃላይ የታዘዘውን ተቃራኒ ያደርጋል።
አጭር፣ ቀላል እንቅልፍ
በውሻ ልማዱ መሰረት ያለምክንያት እና ምክኒያት የትም ቦታ ሽንት እየወጣ የሽንት እጢውን በትክክል አይቆጣጠርም ምንም እንኳን ይህ ምልክቱ ሁሌም ባይከሰትም።
ፓቶሎጂካል ሃይፐርአክቲቭ - ሃይፐርኪኔሲስ
የፊዚዮሎጂ ሃይፐርአክቲቪቲ ምልክቶችን ካወቁ በኋላ ከፓቶሎጂካል ሃይፐርአክቲቪቲ ምልክቶች ጋር ማነፃፀር ጊዜው አሁን ነው፡
- የተግባር ደረጃ በጣም ከፍተኛ ነው።
- መዝናናት አለመቻል የውሻውን መደበኛ እንቅልፍ ሊጎዳ ይችላል።
- የተጋነነ ምላሽ ለተለያዩ አነቃቂዎች።
- የመማር እክል እንደገና ከእንቅልፍ እጦት ጋር የተያያዘ።
- የተለያዩ ማነቃቂያዎች ሊሆኑ የሚችሉ የጥቃት ወይም ምላሽ ሰጪ አመለካከት።
- የመከስከስ ወይም ተያያዥ ባህሪያት
- የተዛባ አመለካከት (ያለ ዓላማ ተደጋጋሚ እንቅስቃሴዎች) መልክ።
- ከመጠን በላይ ምራቅ
- ከፍተኛ ኢነርጂ ሜታቦሊዝም።
- ከፍተኛ የሰውነት ሙቀት።
- የሽንት መቀነስ።
የልብ እና የመተንፈሻ አካላት መጠን ጨምሯል።
በውሻ ላይ ከፍተኛ እንቅስቃሴ የሚያደርጉ ምክንያቶች
የከፍተኛ እንቅስቃሴ መንስኤዎች በእያንዳንዱ ጉዳይ ላይ ልዩ ናቸው ለምን ሊከሰት እንደሚችል ከዚህ በታች እንገልፃለን፡
ፊዚዮሎጂያዊ ሃይፐር አክቲቪቲ
የዚህ ባህሪ ጅምር በአጠቃላይ የሚመረተው
በመማር ባለቤቶቹ በውሻ ውስጥ ያለውን የውሸት አመለካከቶች በአዎንታዊ መልኩ ያጠናክራሉ ይህም ያለማቋረጥ ማሳየት ይጀምራል። ለምሳሌ፣ ቤት ውስጥ መሮጥ፣ አንድ ሰው የበሩን ደወል ሲደውል መደሰት ወይም ከቁጥጥር ውጭ በሆነ መንገድ መጫወት። ባለቤቶች በጣም እስኪዘገዩ ድረስ አሉታዊ አመለካከትን እያጠናከሩ እንደሆነ አያውቁም. ስለዚህ ውሻው ከቤተሰቡ ትኩረት ሲፈልግ ቤተሰቡ አይቀበለውም, ትኩረቱንም ያጠናክራል.
እንዲሁም ይህን የባህሪ ችግር ሊያስከትሉ የሚችሉ የተለያዩ ምክንያቶች አሉ ለምሳሌ ቀደም ሲል የተገለጹት ከመለያየት ጋር የተያያዙ ችግሮች። ከቤት ስንወጣ ውሻችን በዚህ መልኩ እንደሚያጠፋ ወይም እንደሚያደርግ ከተመለከትን የችግሩን መንስኤ አግኝተናል።
በውሻ ላይ ከፍተኛ እንቅስቃሴ ለማድረግ አሁንም ማለቂያ የሌላቸው ምክንያቶች ሊኖሩ ይችላሉ፣ነገር ግን
"በቡችላዎች ላይ ከፍተኛ እንቅስቃሴ" የተለመደ ነገር መሆኑን አይርሱ። የባህሪ ችግር እንዳልሆነ፣ ነገር ግን ሁልጊዜ በመዝናናት ላይ መስራት ወይም የምንወዳቸውን ረጋ ያሉ ባህሪያትን መሸለም እንችላለን።
ፓቶሎጂካል ሃይፐርአክቲቭ - ሃይፐርኪኔሲስ
አሁን የከፍተኛ እንቅስቃሴ መንስኤዎችን ካወቁ፣ይህን የባህሪ ችግር መነሻው ከፊዚዮሎጂ ይልቅ ፓኦሎጂካል የሚያደርገው ምን እንደሆነ መረዳት በጣም አስፈላጊ ይሆናል።
ሃይፐርኪኒዝስ ብርቅዬ መታወክ ሲሆን ከመጀመሪያ ደረጃ ጀምሮ ውሻው ገና ቡችላ እያለ ነው። በዋናነት በ
የዶፓሚንጂክ ነርቭ መንገዶችን የሊምቢክ ሲስተም (በመሃል አእምሮ እና ከፊት ኮርቴክስ መካከል) በመቀየር ነው። በተጨማሪም ሴሮቶኒን እና ኖሬፒንፊሪን ላይ ተጽእኖ ሊያሳድር ይችላል. በመጨረሻም እርሳሱን በበሉ ውሾች ላይ ሊከሰት ይችላል፤ ምንም እንኳን እምብዛም ባይሆንም።
የከፍተኛ እንቅስቃሴ ምርመራ
ህክምና ከመጀመራችን በፊት ውሻችን በሃይፐር እንቅስቃሴ መያዙን ማረጋገጥ አስፈላጊ ነው።በመጀመሪያ የ
ፈተናን ከሜቲልፊኒዳት በተባለ የአምፌታሚን አይነት በመሞከር ሃይፐርኪኔሲስን ማስወገድ በጣም ጥሩ ነው። ይህንን ንጥረ ነገር ከመተግበሩ በፊት ውሻው በሚያስደስት ሁኔታ ምላሽ መስጠት ይችላል (በዚህ ሁኔታ hyperkinesis ይወገዳል) ወይም በጣም በተረጋጋ ሁኔታ (በዚህም የፓቶሎጂ ችግር መሆኑን ያረጋግጣል)።
የሜቲልፊኒዳት ፈተና አሉታዊ ከሆነ ምናልባት የፊዚዮሎጂ ችግር እያጋጠመን ነው ይህም በአጠቃላይ እነዚህ ባህሪያት ያላቸውን ውሾች ይጎዳል (ምንም እንኳን ልዩ ሁኔታዎች ሊኖሩ ይችላሉ)፡
- ወጣት ወንድ ውሾች
- የነቁ ዝርያዎች ውሾች (ዳልማትያውያን፣ ቴሪየርስ…)
- የእንስሳት ደህንነት እጦት
- የአካባቢ ማበልፀግ እና የአእምሮ ማነቃቂያ እጦት
- ያለጊዜው ጡት ማጥባት ይህም የመማር ማነስን ያሳያል።
- የማህበራዊ ግንኙነት እጦት
የውሻ ላይ ሃይፐር እንቅስቃሴን ማከም
በሃይፐርኪኔሲስ የሚሰቃዩ ውሾች የመድሃኒት ህክምና ማግኘት አለባቸው።ሰውነትዎ በመደበኛነት እንዲሰራ ያስችለዋል ። በጥቂት ቀናት ውስጥ በውሻው ባህሪ ላይ የሚታይ መሻሻል ይታያል።
ነገር ግን ውሻችን
ፊዚዮሎጂያዊ ሃይፐርአክቲቲቲ (physiological hyperactivity) ከዚህ በታች የምናብራራውን አንዳንድ መመሪያዎችን መከተል አለባችሁ። በእርግጥ እነሱን እራስዎ እንዲተገብሩ አንመክርም ነገር ግን የእርስዎን ልዩ ጉዳይ የሚገመግም ባለሙያ ዘንድ ይሂዱ።
ይህንን የባህሪ ችግር ለመፍታት ሁሉም ቤተሰብ ተባብሮ እንስሳው ወደፊት እንዲራመድ ማድረግ እንዳለበት አስታውስ ምክንያቱም አለበለዚያ እኛ እንሄዳለን. ጥሩ ውጤት አላስገኘም, ነገር ግን ወደ ውሻው ግልፍተኛ ባህሪ መመለስ:
ሁልጊዜ በውጥረት ውስጥ ያለ ውሻ ማገገም አይችልም ፣ ውሻዎ ባህሪውን እንዲያሻሽል ከፈለጉ ይህንን ነጥብ በቁም ነገር ይውሰዱት።
አስደሳች ባህሪያትን ችላ በማለት መነቃቃትን ከማጠናከር ይቆጠቡ። ትኩረት የሚሻ ከሆነ "ውሻን ማስወገድ" እንዳልሆነ አስታውስ, ሙሉ በሙሉ ችላ ልንለው ይገባል.
በሌላ በኩል ውሻው ላይ የምናስተውላቸውን የተረጋጋ እና ዘና ያለ ባህሪን እናጠናክራለን ለምሳሌ በአልጋው ላይ መረጋጋት ወይም በሰገነት ላይ ፀሀይ መታጠብ። ውሾች መረጋጋት ያስፈልጋቸዋል እና እንዲሻሻሉ የመራመጃው ሂደት አስፈላጊ ነው። እንዲሁም የምግብ አሰራርን እናዘጋጃለን, ሁልጊዜም በተመሳሳይ ጊዜ ይሆናል.ይህ ሁኔታ የሚጠበቀውን ደስታን ይከላከላል (አንድ ነገር እየተፈጠረ እንዳለ ማወቅ)።
ውሻዎን ለማነቃቃት እና ከቤት ውጭም ሆነ ከቤት ውስጥ የተሻለ ምላሽ ለማግኘት መሰረታዊ ታዛዥነትን ይለማመዱ።
የውሻውን አካባቢ አሻሽል
እነዚህ መሰረታዊ መመሪያዎች በቤት ውስጥ ሊተገበሩ ይችላሉ, ነገር ግን እንደገለጽነው, ሁሉም ጉዳዮች በእነዚህ ምክሮች አይሳካላቸውም, ስለዚህ ለዚህ ጉዳይ ወደ ባለሙያ ባለሙያ መሄድ በጣም ይመከራል. ፣ ኢቶሎጂስት ፣ የውሻ አስተማሪ ወይም አሰልጣኝ ይሁኑ።