በአለምአቀፍ ደረጃ ብዙ እንስሳት በተወሰነ ደረጃ የመጥፋት አደጋ ተጋርጦባቸዋል ለዚህም ነው በአለም አቀፍ የተፈጥሮ ጥበቃ ህብረት (IUCN) በፈጠረው ቀይ መዝገብ ውስጥ የተካተቱት። የእያንዳንዱን ዝርያ ወቅታዊ ሁኔታ እና የአደጋውን ሁኔታ መነሻ የሆኑትን ምክንያቶች ይግለጹ.
ጎሪላዎች የአፍሪካ ልዩ እንስሳት በፕላኔቷ የእንስሳት ብዝሃ ህይወት ላይ ከተጋረጡ ከባድ ችግሮች ነፃ አይደሉም።በድረ-ገጻችን ላይ የእነዚህን ሆሚኒዎች ሁኔታ እንድታውቁልን ስለምንፈልግ
የመጥፋት አደጋ ላይ ያሉ ጎሪላዎች አንብባችሁ ራሳችሁን በርዕሱ ላይ መዝግበን ቀጥሉበት።
ጎሪላዎች አደጋ ላይ ናቸው?
አይዩሲኤን በቀይ መዝገብ ላይ ዘርፎቹን እንደ ህዝባቸው ባሉበት ሁኔታ የሚያስቀምጥበትን ሚዛን አስቀምጧል። ከላይ የተጠቀሰው ሚዛን ዘጠኝ ደረጃዎች ያሉት ሲሆን ከእነዚህ ውስጥ የመጨረሻዎቹ አራቱ በጣም አሳሳቢ ናቸው ልንል እንችላለን ምክንያቱም ከሚከተሉት ምድቦች ጋር ስለሚዛመዱ: ለአደጋ የተጋለጡ, ለአደጋ የተጋለጡ, በዱር ውስጥ የጠፉ እና የጠፉ.
ጎሪላዎቹ በበኩላቸውበከፍተኛ ደረጃ ለአደጋ የተጋለጡ
ይህ ምንም ጥርጥር የለውም አስደናቂ ሁኔታ ምክንያቱም ከዚህ ደረጃ በኋላ በዱር ውስጥ ሊጠፉ ይችላሉ።
የጎሪላ ሁለት ዝርያዎች አሉ እነሱም ምዕራባዊ ጎሪላ (ጎሪላ ጎሪላ) እና ምስራቃዊ ጎሪላ (ጎሪላ ቤሪንጊ) እያንዳንዳቸው ሁለት ዓይነት ዝርያዎች አሏቸው። ሁለቱም የጎሪላ ዝርያዎች ህዝቦቻቸው በገጠማቸው አስከፊ ጫና ምክንያት ለከፋ አደጋ ተጋልጠዋል።
ጎሪላዎች ለምን አደጋ ላይ ወድቀዋል?
ጎሪላዎች የመጥፋት አደጋ የተጋረጡባቸው በርካታ ምክንያቶች ቢኖሩም ሁሉም መነሻቸው አንድ ነው፡- የሰው ልጅ ከሁሉም በላይ ተጠያቂ ነውየዚህ አስከፊ ሰቆቃ።
ስለዚህ ሁኔታ የተለያዩ መንስኤዎችን እንማር፡
በመጀመሪያ፣ በተለያዩ የጎሪላ መኖሪያ አካባቢዎች ሰዎች ሥጋቸውን እንደሚበሉ እና አብዛኛውን ጊዜ ለሰው ልጅ ፍጆታ የሚውሉ የእንስሳት ዓይነቶች እጥረት ስላለባቸው ጎሪላዎች እንዲበሉ የሚገደሉ እንስሳት ላይ ትኩረት ተሰጥቶ እንደነበር መጥቀስ እንችላለን።በተጨማሪም ይህ ሥጋ በሌሎች ክልሎች በከፍተኛ ዋጋ ይሸጣል። በአንፃሩ ከእነዚህ አካባቢዎች መካከል በርካቶች እንደ ማዕድን ማውጣትና ቁጥቋጦ በመሳሰሉት ተግባራት እየተበዘበዙ ናቸው፤ ስለዚህ እነዚህን ድርጊቶች ለማዳበር የጎሪላ መገኘት ችግር ነው፣ ይህም ከገደብ ከማስቀመጥ በተጨማሪ በሥነ-ምህዳር ላይ ከፍተኛ ጉዳት ያስከትላል። ከዚህ አንፃር፣ ከላይ የተጠቀሱትን ተግባራት ለመፈጸም ብዙዎቹ እነዚህ ፕሪምቶች ይገደላሉ። ሌሎች እንስሳትን ለመያዝ የተወሰኑ አይነት ወጥመዶችን ማስቀመጥም በጥያቄ ውስጥ ያሉትን ዝርያዎች ይነካል፣ እነሱም ብዙውን ጊዜ ተይዘው ይሞታሉ።
የሃብት ማውጣት በእነዚህ ቦታዎች ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል፣ ስለዚህ የእነዚህ እንስሳት መኖሪያ ከቅርብ አስርት ዓመታት ወዲህ ከፍተኛ ተጽዕኖ እያሳደረ ነው።በተሰሩ መንገዶች ሊደርሱ ስለሚችሉ እንደ ማዕድን ማውጣት፣ የድንጋይ ከሰል ማውጣት፣ እንጨትና ግብርና የመሳሰሉ ተግባራትን ማዳበር ስለሚችሉ አሁን በፕሪምቶች ይኖሩባቸው የነበሩ ብዙ ራቅ ያሉ አካባቢዎች ተይዘዋል።
የሚሉት። እነዚህ በጎሪላ መኖሪያ ውስጥ በመግባታቸው፣ ከላይ የተጠቀሱት ተግባራት ተጠናክረው ቢቀጥሉም ከዚህ በተጨማሪ የጦር መሳሪያዎች መገኘት እነዚህን እንስሳት ለማደን አስችሏቸዋል፣ በዚህ ሁኔታም የተበላሹ ናቸው።
የአየር ንብረት ለውጥ
ጎሪላዎችን እንዴት መከላከል ይቻላል?
ከህጋዊ እይታ አንጻር ሁሉም ጎሪላዎች
በህግ የተጠበቁ ናቸው።ይሁን እንጂ በሕዝብ ደረጃ ላይ ያሉ መረጃዎች እንደሚያሳዩት እነዚህ ሕጋዊ ሰነዶች በቂ ጥበቃ ለማድረግ በቂ አይደሉም።
ጎሪላዎች በዱር እንስሳት እና እፅዋት ላይ ያሉ የእንስሳትና የዕፅዋት ዝርያዎች ዓለም አቀፍ ንግድ ኮንቬንሽን (CITES) እና የአፍሪካ ኮንቬንሽን A ክፍል ውስጥ በአባሪ 1 ውስጥ ተካተዋል፣ ይህም ጥበቃቸውን የሚያበረታቱ ዓለም አቀፍ ስምምነቶችን ያቋቁማል። ለጎሪላ ዝርያዎች ጥበቃ ዕቅዶች አሉ፣ አንዳንዶቹ በ IUCN የቀረቡ ናቸው። ይሁን እንጂ የፖለቲካው ጉዳይ በእነዚህ እንስሳት ላይ ተጽዕኖ በሚያሳድሩ ሁኔታዎች ውስጥ ስለሚገባ እነሱን ለመጠበቅ ዋናው መለኪያ መንግሥታዊ ተፈጥሮ ነው. ከዚህ አንጻር ሁሉም በህጋዊ ጥበቃ የሚደረግላቸው ቦታዎች ላይ ስላልሆኑ
የተከለሉ ቦታዎችን የመንከባከብ፣የማስፋፋት እና የመጠበቅ ቁርጠኝነት አስፈላጊ ነው።
እነዚህን ዝርያዎች መከታተል እና የህዝብን ቁጥር ለመጨመር የሚቻሉ እርምጃዎችን መስጠቱን ለመቀጠል ምርምር ወሳኝ ነው።ከላይ እንዳየነው ጎሪላዎችን ለመደገፍና ለመጠበቅ ለዜጎች መሳተፍ በጣም የሚከብድባቸው ተግባራት ናቸው ነገርግን የምንሳተፍባቸው ቢያንስ ሶስት ገፅታዎች አሉ፡
- ከከየጎሪላዎችን ጥበቃ የምርምር ሥራዎችን ለሚያዘጋጁ ፕሮግራሞች ትብብር ማድረግ።
- የጎሪላ ወይም ሌላ እንስሳ እንደ መዝናኛ ማዕከል የሚጠቀሙበት ትርኢት ላይ አለመገኘታቸው።
- የጎሪላዎችን ወቅታዊ ሁኔታ መረጃ በማሰራጨት ብዙ ሰዎች ቢያንስ እነዚህን ሶስት ድርጊቶች እንዲቀላቀሉ።
ጎሪላዎች የመጥፋት አደጋ ተጋርጦባቸዋል እና እንዳይጠፉ ማድረግ የሁሉም ሀላፊነት ነው። እንደ አለመታደል ሆኖ የመጥፋት አደጋ የተጋረጠባቸው እንስሳት እነሱ ብቻ አይደሉም በዚህኛው ሌላ መጣጥፍ በዓለም ላይ እጅግ አደገኛ የሆኑትን እንስሳት እናሳያለን።