አምፊቢያን የኤክቶተርሚክ ቴትራፖዶች ቡድንን ያቀፈ ሲሆን አኗኗራቸው በሁለት ደረጃዎች የሚዳብር እጭ እና ሳንባ የሚተነፍስ ጎልማሳ ባሉበት ነው። እነሱም አኑራ (እንቁራሪቶች እና እንቁራሪቶች)፣ Caudata (salamanders and newts) እና ጂምኖፊዮና (caecilians) ተብለው ተከፋፍለዋል። በተጨማሪም ለውሃም ሆነ ምድራዊ ህይወት ማለቂያ የለሽ መላመድ አሏቸው ከሌሎቹም የጀርባ አጥንቶች
ልዩ እና በጣም ልዩ የሆኑ ባህሪያትን ይሰጣቸዋል። አንቀፅ የአምፊቢያን ባህሪያት.እንዲሁም ስነምህዳራዊ ፍላጎታቸው እንስሳትን በአካባቢያቸው ለሚደረገው ለውጥ በጣም ስሜታዊ ያደርጋቸዋል። ፣ እንዲሁም ከብዙ የውቅያኖስ ደሴቶች የሌሉ ።
በአሁኑ ሰአት የብዙ የአምፊቢያን ዝርያዎች ህልውና ላይ የተለያዩ ስጋቶች አሉ ብዙዎቹም በመጥፋት ላይ ናቸው። እነዚህ እንስሳት ስላጋጠሟቸው ስጋቶች የበለጠ ለማወቅ ከፈለጉ ይህን ጽሁፍ በገጻችን ላይ ማንበብዎን ይቀጥሉ እና ስለ አምፊቢያውያን በአለም ላይ ከፍተኛ የመጥፋት አደጋ ስላጋጠማቸው እንነግራችኋለን። እንዲሁም ስማቸውን እና ፎቶአቸውን
በአደጋ ላይ ያሉ አምፊቢያኖች
አምፊቢያን ዛሬ በጣም ከተጋለጡ እንስሳት አንዱ ነው፣ ምክንያቱም ለአካባቢ ለውጥ እጅግ በጣም ስሜታዊ ስለሆኑ፣ በተጨማሪም በመኖሪያ አካባቢ እና በሌሎች ስነ-ህይወታዊ ሁኔታዎች ውስጥ በጣም የተለዩ ናቸው።በ IUCN Red List[1]
እንደሚለው ዛሬ 40% የአምፊቢያን ሰዎች በአንዳንድ አስጊ ምድብ በተለያዩ ምክንያቶች በቀጣይ የምናያቸው። በመጀመሪያ፣ በዓለም ላይ በጣም ሊጠፉ የተቃረቡትን የአምፊቢያን ዝርያዎችን እንጠቅሳለን።
መርዝ ዳርት እንቁራሪት (ፊሎባተስ ተርሪቢሊስ)
ይህ ዝርያ የአኑራ ስርአት ሲሆን በኮሎምቢያ እና ፓናማ የፓስፊክ የባህር ዳርቻዎች የሚገኝ ሲሆን በውስጡም የዝናብ ደኖች እና እርጥበት አዘል ጫካዎች ካሉት መርዛማ እንስሳት መካከል አንዱ ነው (እያንዳንዱ እንቁራሪት አስር ሰው የሚገድልበት በቂ መርዝ አለው) እና ደማቅ እና አስደናቂ ቀለሞች (ጥላዎች) ተለይተው ይታወቃሉ። አረንጓዴ, ብርቱካንማ እና ቢጫ) ስለ መርዛማነቱ ያስጠነቅቃል. ትንሽ ከ 5 ሴ.ሜ ያልበለጠ ርዝመታቸው እና ወጣ ገባዎች ናቸው, ለዚህም በጣታቸው ላይ እና በእፅዋት ላይ የተጣበቁ ዲስኮች ይጠቀማሉ.ይህ እንቁራሪት የመጥፋት አደጋ ላይ ትገኛለች ምክንያቱም ህዝቦቿ በጣም ትንሽ የሆኑ ግዛቶችን ስለሚይዙ ዋናው ስጋት መኖሪያቸውን ማጣት ነው በደን እና በደን መውደም ምክንያት።
ቻይናዊው ግዙፉ ሳላማንደር (አንድርያስ ዳቪድያኖስ)
… ይህ
በሕልው ውስጥ ትልቁ አምፊቢያን ነው። ቆዳው የጋዝ ልውውጥን የሚፈቅድ እጥፋቶች አሉት, ሙሉ በሙሉ የውሃ ውስጥ ዝርያዎች ናቸውእና ብዙ የአደጋ መንስኤዎች እንደውሃው መበከል ፣የመኖሪያው ውድመት እና የመሳሰሉትን ለመታዘብ አልፎ አልፎ ነው። በቻይና እንደቅንጦት ምግብ ስለሚቆጠር ሥጋውን በሕገወጥ መንገድ ማደን፣ ለረጅም ጊዜ የሚቆይ በመሆኑ ለባህላዊ ቻይንኛ መድኃኒት አካል ከመሆን በተጨማሪ። እንደ አለመታደል ሆኖ አደናቸው ቁጥጥር ስላልተደረገላቸው የወደፊት እጣ ፈንታቸው እርግጠኛ አይደለም።
አምፊቢያን የትና እንዴት ይተነፍሳሉ?
የዳርዊን እንቁራሪት (ራይኖደርማ ዳርዊኒ)
ሌላው የአኑራ የሥርዓት ዝርያ ነው በአርጀንቲና እና ቺሊ የሚበቅል ፣የሚኖርባት
ደኖች በጥሩ ሁኔታ ውስጥ ይኖራሉ። ጥበቃ እና ረዣዥም ዛፎች ባሉበት. በጭንቅ 3 ሴሜ የሆነ ትንሽ ዝርያ ነው፣ ምንም እንኳን ወንዶቹ በመጠኑ ያነሱ ቢሆኑም 2.5 ሴ.ሜ ያህል። ይህ ዝርያ አንድ ጊዜ ሴቷ እንቁላሎቿን መሬት ላይ ከጣለች ከጥቂት ቀናት በኋላ ወንዱ በአፉ ውስጥ ይሰበስባል, እጮቹ እድገታቸውን ያጠናቅቃሉ. የዳርዊን እንቁራሪት የመጥፋት አደጋ ላይ ትገኛለች በዋናነት መኖሪያው በመውደሙ ምክንያት የሚኖርባት መሬቶች ወደ እርሻና የእንስሳት እርባታ እንዲሁም ወደ እርሻነት ስለሚቀየሩ በአገሬው ደን በመተካት ልዩ በሆኑ ተክሎች. በተጨማሪም ፣ ልክ በሌሎች የአምፊቢያን ዝርያዎች ላይ ተጽዕኖ እንደሚያሳድር ፣ ሲቲሪዲዮሚኮሲስ እንዲሁ ይህንን እንቁራሪት ያጠቃል እና በሕዝቦቹ ላይ አስደንጋጭ ቅነሳን ያስከትላል። ጥበቃው በቺሊ ውስጥ ለሚገኙ የተለያዩ ድርጅቶች እና የዚህች ሀገር እና የአርጀንቲና የጋራ ስትራቴጂዎች ኃላፊነት ነው.
አክሶሎትል (አምቢስቶማ መክሲካነም)
ይህ የካዳታ ትዕዛዝ አምፊቢያን በሜክሲኮ ተፋሰስ የሚገኝ ሲሆን በቦይ እና ጥልቀት በሌላቸው ሀይቆች ውስጥ የሚኖር ሲሆን ፍፁም የውሃ ውስጥ ዝርያዎችርዝመቱ 15 ሴ.ሜ ሊደርስ የሚችል ሲሆን የኒዮቴኒክ ዝርያ ነው ማለትም አዋቂው ወደ ጉልምስና ሲደርስ የእጭ ባህሪያቱን ይይዛል። አክሶሎትል በዋናነት ስጋት ላይ የወደቀው መኖሪያውን በማጣት ሲሆን በዱር ውስጥ በጣም ትንሽ ህዝብ አለ። በተጨማሪም ሥጋውን መብላትን ለማደን ማደን ለአክሶሎትል አደጋ የሚዳርገው ሌላው ምክንያት ሲሆን በውስጡም የሚማርኩ እንግዳ የሆኑ ዝርያዎችን ማስተዋወቅ፣የሰውነቱን ክፍሎች ለባሕላዊ መድኃኒትነት መጠቀሙ፣የቤት እንስሳት ሕገወጥ ንግድና ካይትሪዲዮሚኮስ ሌሎች ናቸው። ይህ ዝርያ በ በከፍተኛ አደጋ ላይ የሚጥል ስጋት በአሁኑ ጊዜ ለሚኖሩባቸው ውሃዎች ምርኮኛ ጥበቃ እና ባዮሬሜሽን ፕሮግራሞች አሉ።
የሌማን መርዝ እንቁራሪት (ኡፋጋ ለሀማኒ)
ይህ ዝርያ አኑራ የሥርዓተ-ሥርዓት ሲሆን በኮሎምቢያ የሚገኝ ሲሆን በውስጡም የሚኖረው እርጥበትማ የሆኑ ሞቃታማና ትሮፒካል ደኖች ማግኘት የተለመደ ነው። እንቁላሎቹን በሚጥሉበት በብሮሚሊያድ (ቤተሰብ Bromeliaceae) ውስጥ ፣ ምክንያቱም የሮዝ እፅዋት በመሆናቸው ፣ በማዕከላቸው ውስጥ ውሃ በሚይዝበት ቦታ ላይ ፣ ወይም በዛፎች ቅርፊቶች ውስጥ ጉድፍ ይፈጠራል። የሆነ ትንሽ ዝርያ ሲሆን እጮቹን ባልተዳበረ እንቁላል የመመገብ ልዩ ባህሪ ያለው (ስለዚህ ስሙ ōon=እንቁላል እና phagos=እስከ መብላት)፣ እና ብሩህ ቀለሞችን የሚያቀርበውን መርዛማነቱን የሚያስጠነቅቁ ቀይ፣ብርቱካንማ እና ቢጫ ጥላዎች ያሉት። ልክ እንደ ፊሎባቴስ ቴሪቢሊስ (ሁለቱም በዴንድሮባቲዳ ቤተሰብ) ይህ እንቁራሪት መርዝ ዳርት እንቁራሪት ተብሎም ይጠራል።ይህ ዝርያ ለከፍተኛ አደጋ የተጋለጠ ነው መኖሪያው በመውደሙ ፣በህገወጥ የቤት እንስሳት አደን እና አልካሎይድ በመኖሩ ምክንያት ጥቅም ላይ ይውላል። ምንም እንኳን በአሁኑ ጊዜ ለጥበቃው የድርጊት መርሃ ግብሮች ቢኖሩም ፣ የዚህ አምፊቢያን ህዝብ ጨዋ ነው ።
ስለ መርዝ ዳርት እንቁራሪቶች የበለጠ ለማወቅ ከፈለጉ ስለ ቀስት ራስ እንቁራሪቶች - ዓይነቶች ፣ ባህሪዎች ፣ መኖሪያ ፣ አመጋገብ።
ሀርለኩዊን እንቁራሪት (አቴሎፐስ ላቲሲመስ)
እንዲሁም አኑራ ከሚባለው ትዕዛዝ እና በኮሎምቢያ የሚስፋፋው ይህ እንቁራሪት በሴራ ኔቫዳ (ሳንታ ማርታ፣ ኮሎምቢያ) ውስጥ የአንዲያን ደኖች እና ወንዞች
). ርዝመቱ 4 ሴ.ሜ ያህል ሲሆን ሴቷ ከወንዱ በመጠኑ ትበልጣለች እና አፖሴማቲክ ቀለም አለው ይህ ዝርያ በአደጋ የተጋለጠ ነው ተብሎ የተከፋፈለ ሲሆን በተሰራጨባቸው አካባቢዎች በብዛት የሚገኝ ቢመስልም ብዙ ጥናቶች እንደሚያሳዩት አብዛኞቹ ግለሰቦች ወንድ ናቸው ለአደጋ የሚጋለጡት ምክንያቶች የተፈጥሮ መሬቶች ለሰብልና ለከብት እርባታ በመለወጥ፣ የአለም ሙቀት መጨመር እና በሽታ አምጪ ተህዋሲያን እንደ chytridiomycosis ባሉ ህዝቦቻቸውን በከፍተኛ ሁኔታ በሚጎዱ በሽታዎች ምክንያት የመኖሪያ ቦታቸውን ማጣት ናቸው። ይህንን ዝርያ ለመጠበቅ እንደ አቴሎፐስ እና ግሎባል የዱር አራዊት ጥበቃ የመሳሰሉ ፋውንዴሽን ስራዎች ይሰራሉ።
ሌሎች ለመጥፋት የተቃረቡ አምፊቢያኖች
ሌሎች የአምፊቢያን ተወላጆች ለአደጋ የተጋለጡ እና ለከፋ አደጋ የተጋረጡ ናቸው፡-
በአደጋ ላይ ያሉ አምፊቢያኖች
- የማሌዥያ ቀስተ ደመና እንቁራሪት (ስካፊዮፊሪን ጎትልበይ)።
- ዘሎ ሳላማንደር (ኢክሳሎትሪቶን ኒጀር)።
- የፑትላ ግዙፉ ሳላማንደር (Pseudoeurycea maxima)።
- አርካና ቀጭን-ጣት ያለው እንቁራሪት (Plectrohyla sagorum)።
- ኪል-አፍንጫ ያለው የዛፍ እንቁራሪት (ሳርኮሂላ ማይክተር)።
- የነሐስ ጠርዝ እንቁራሪት (ሳርኮሂላ ሳይክላዳ)።
- ሚቾአካን አቾክ (አምቢስቶማ ተራሪየም)።
- Bromeliad Tree Frog (Bromeliohyla dendroscarta)።
በከፍተኛ አደጋ የተጋረጡ አምፊቢያኖች
- ቢጫ ቺካዴ እንቁራሪት (Atelopus carbonerensis)።
- የሙኩባጂ ሃርለኩዊን ቶድ (አቴሎፐስ ሙኩባጂየንሲስ)።
- ወርቃማው ቶርየስ (ቶሪየስ አውሬስ)።
- Thorius crescent (Thorius Lunaris)።
- Mindo Lobster Cutin (ስትራቦማንቲስ ኔሴሩስ)።
- የዛፍ እንቁራሪት (Plectrohyla teuchestes)።
- የሃርትዌግ ስፒኒ እንቁራሪት (ፕሌክትሮሂላ ሃርትዌጊ)።
- ጓተማላን ብሮሚሊያድ ሳላማንደር (ራቢ ዴንድሮትሪቶን)።
- የውሃ ሳላማንደር (Pseudoeurycea aquatica)።
- ቡልፍሮግ (ራና ሆልትዚ)።
- የማስተርስ እንቁራሪት (Leptodactylus magistris)።
- የኦርፋን ሳላማንደር (ቦሊቶግሎሳ ካፒታና)።
እንደምታየው አምፊቢያን በጣም ትልቅ የሆነ የዝርያ ቡድንን ያቀፈ ነው። ስለዚ፡ ስለእነዚህ እንስሳት የበለጠ ለማወቅ ከፈለጉ፡ ስለ አምፊቢያን አይነቶች - ባህርያት፡ ስሞች እና ምሳሌዎች ላይ ይህን ሌላ ጽሑፍ ማንበብ ይችላሉ።
አምፊቢያን ለምን ይጠፋል?
አምፊቢያን ከአከርካሪ አጥባቂ ቡድኖች መካከል አንዱ ነው።በአለም አቀፍ የተፈጥሮ ጥበቃ ህብረት (IUCN) መሰረት በአለም አቀፍ ደረጃ ከ30% በላይ የሚሆኑ የአምፊቢያን ዝርያዎች በተለይም አኑራን በተወሰነ የስጋት ምድብ ውስጥ የተከፋፈሉ ሲሆን ብዙዎቹም
በመጥፋት አፋፍ ላይ ናቸው። ህዝባቸውን የሚነኩ በርካታ ምክንያቶች አሉ ከዚህ በታች በጣም አስፈላጊ የሆኑትን እናያለን፡
የደን ጭፍጨፋ
የአምፊቢያን ዝርያዎች በዓለም ዙሪያ።
ንግድ እና ህገወጥ አደን
በጣም በቀላሉ ሊበከል የሚችል፣ ይህም ብዙዎቹን እነዚህን የበካይ ወኪሎች በቀላሉ እንዲዋሃዱ ያደርጋቸዋል።