አሁን ካሉት መሰረታዊ ጉዳዮች አንዱ የብዝሀ ህይወት ጥበቃ ጉዳይ መሆኑ አያጠራጥርም። በተለያዩ የሰው ልጆች እንቅስቃሴ ውስጥ ጠቃሚ እየሆነ የመጣ ርዕስ ነው, ምክንያቱም ከተረዳው እና በጥናቱ, ጥበቃውን ለመጠበቅ እቅድ ማውጣት እንችላለን. ግን የብዝሀ ሕይወት ምን ማለት እንደሆነ በትክክል እናውቃለን? ብዝሃ ህይወትን ከዝግመተ ለውጥ፣ ከሥነ-ምህዳር አልፎ ተርፎም ከኢኮኖሚ አንፃር ማከም ስለምንችል የተለያዩ አቀራረቦች ተሰጥተውታል።ነገር ግን የሰው ልጅ ከባዮሎጂካል ልዩነት ጋር በየቀኑ እና በተለያዩ መንገዶች ሲገናኝ እንኳን ትርጉሙን መግለጽ ይከብዳል።
በዚህ መጣጥፍ በገጻችን ላይ ብዝሀ ህይወት ምን እንደሆነ ባህሪያቱን እና ያሉትን የብዝሀ ህይወት አይነቶች እንነግራችኋለን።
ብዝሀ ህይወት ምንድነው?
የባዮሎጂካል ብዝሃነት ወይም የብዝሃ ህይወት ጽንሰ-ሀሳቦች ቀርበዋል እና ቃሉ በአጠቃላይ በሰፊው ጥቅም ላይ ውሏል። ብዝሃ ህይወትን የህይወት ተለዋዋጭነት ፣ አወቃቀሩ፣አወቃቀሩ እና ተግባራቱ ብለን ልንገልጸው እንችላለን እና በተለያዩ የባዮሎጂካል አደረጃጀት ደረጃዎች እርስ በርስ የተያያዙ አካላት ተዋረድ ልንወከል እንችላለን። በተጨማሪም፣ በሁሉም የድርጅት ደረጃዎች ውስጥ ያለውን ተለዋዋጭነት፣ አንድን ህዝብ ወይም ዝርያ ከሚፈጥሩት ጂኖች፣ ማህበረሰቡን እስከማዋቀራቸው ዝርያዎች እና በመጨረሻም እነዚያን ተመሳሳይ ማህበረሰቦችን የዓለምን በርካታ ስነ-ምህዳሮች ያቀፈ ነው።ስለዚህ ስለ ብዝሃ ህይወት ስናወራ ሁሉም የባዮሎጂካል ልዩነት ደረጃዎች
ብዝሀ ሕይወት የመለያየት የህይወት ስርአቶች ንብረት ነው፣ይህም በፕላኔታችን ላይ በሚኖሩ ፍጥረታት መካከል ተለዋዋጭነት አለ የሁሉም ስነ-ህይወታዊ ስርአቶች ተፈጥሯዊ እና ተፈጥሯዊ ንብረቶች። እንዲሁም ሁሉም ፍጥረታት የሚለምዱበት እና የሚዋሃዱባቸው የብዙ መንገዶች ባህሪ ነው።
የብዝሀ ህይወት አይነቶች
አሁን የብዝሃ ህይወትን ፍቺ ካወቅን በምን አይነት መልኩ እንደሚመደብ መናገር እንችላለን። ባዮሎጂካል ልዩነት የሁሉንም ህይወት ያላቸው ፍጥረታት ከየትኛውም ምንጭ ወይም ምንጭ ተለዋዋጭነት እንደሚያጠቃልል እናውቃለን፣ ይህ ደግሞ ሁለቱንም የምድር እና የውሃ ውስጥ ስነ-ምህዳሮችን እና የነሱ አካል የሆኑ የስነ-ምህዳር መረቦችን ያጠቃልላል። ይህም ማለት የብዝሃ ህይወት የሚከፋፈለው ባተኮረበት ሚዛን መሰረት ነው ስለዚህ፡ ሊሆን ይችላል።
የዘረመል ብዝሃ ህይወት
የዘረመል ብዝሃ ህይወት የሚያመለክተው በእያንዳንዱ ዝርያ ውስጥ ያለውን ልዩነት ነው ማለትም በዝርያ ውስጥ ያለውን ልዩነት ነው የሚያመለክተው። ከሁሉም ጂኖች ውስጥ, እና ብዙ የዘረመል ልዩነት ሲኖር, አንድ ዝርያ የበለጠ የስኬት እድል ይኖረዋል. ሰፋ ባለ መልኩ፣ የብዝሃ ህይወት መሰረታዊ አካል ሲሆን በዘር የሚተላለፉ እና በእያንዳንዱ ፍጡር ውስጥ በአንድ ህዝብ መካከል ባሉ ግለሰቦች እና በአንድ ዝርያ ውስጥ ባሉ ህዝቦች መካከል የሚከሰቱ ልዩነቶች ተብሎ ይገለጻል ይህም ከዝግመተ ለውጥ ሂደቶች የሚከሰቱ ናቸው።. ስለዚህ እነዚህን ሂደቶች እንዴት እንደሚሠሩ ማወቅ እና መረዳት እሱን ለመጠበቅ መቻል በጣም አስፈላጊ ነው ምክንያቱም ብዙ አካባቢዎች በዚህ የብዝሃ ህይወት ላይ የተመሰረቱ እንደ የዝግመተ ለውጥ ጀነቲክስ እድገት ፣ የሰው ጤና ፣ የእርሻ እና የደን ዘላቂነት እና ምርታማነት እና ሌሎች ተፈጥሯዊ ስነ-ምህዳር።
እውቀትህን ለማስፋት ከፈለክ ሌላኛዋ ስለ እንሰሳት አለም መጣጥፍ እንዳያመልጥህ፡- "Animal Kingdom: classification, features and examples"።
የዝርያ ብዝሃ ህይወት
ይህ ዓይነቱ የብዝሀ ሕይወት በመሠረቱ በአንድ ጣቢያ ላይ የሚኖሩ የዝርያ ብዛትጫካ ይሁን ሀይቅ ወይም አህጉር ነው። ይህ ምደባ እያንዳንዱ ዝርያ የሚያጋራቸው እና ተመሳሳይ ዝርያ ያላቸው ግለሰቦች እርስ በርስ እንዲራቡ የሚያስችል ሁሉንም የጋራ ባህሪያት ያካትታል.
ሥነ-ምህዳር ወይም ስነ-ምህዳር ብዝሃ ህይወት
በአለም ላይ ወይም በተወሰነ መልክአ ምድራዊ አካባቢ የምናገኛቸውን ስነ-ምህዳሮች እና በውስጣቸው የሚገኙትን ዝርያዎች በሙሉ እንዲሁም በመካከላቸው ያለውን ሚዛን ይሸፍናል። ስነ-ምህዳርን ስለሚፈጥሩ ዝርያዎች መስተጋብር ስናወራ ይህ አይነት የብዝሀ ህይወት በሶስት ክፍሎች ይከፈላል፡
የአልፋ ብዝሃነት
የቤታ ልዩነት
እነዚህ የተለያዩ የብዝሃነት ገጽታዎችን የሚገልጹ እና ተያያዥ ተለዋዋጮችም የሚለያዩ ደረጃዎች ናቸው። የቦታ ስኬል ፋክተርን በማካተት የብዝሀ ህይወትን በተዋረድ የመቀየስ መንገድ ነው።
ብዝሀ ሕይወት ለምን አስፈላጊ ነው?
የብዝሀ ህይወት ብክነት የሚያስከትለው መዘዝ በጣም አሳሳቢ ነው ለዚህም ነው ጥበቃ ማድረግ በጣም አስፈላጊ የሆነው። ለብዙ አመታት የዝርያ እና የተፈጥሮ አካባቢ ጥበቃ አሳሳቢነት እየጨመረ መጥቷል. ጠቃሚነቱ
የተለያዩ የአካባቢ ወይም ስነ-ምህዳራዊ አገልግሎቶችን ያቀርባል ጥቅሞች እና በመጨረሻም መትረፍ.ከእነዚህ አገልግሎቶች መካከል የኦርጋኒክ ብክነት መበላሸት፣ የአፈር መሸርሸርና መፈጠር፣ የአፈር መሸርሸር እና ድርቀትን መቆጣጠር፣ ከሰብል የሚገኘው የምግብ ሀብት መጨመር እና ምርታቸው፣ የበርካታ ተባዮች ባዮሎጂካል ቁጥጥር፣ የዝርያ ተክሎች የአበባ ዘር፣ የአየር ንብረት ለውጥ፣ ደንብ፣ ከብዙዎች መካከል።
ከላይ ለተዘረዘሩት ሁሉ የብዝሀ ሕይወት አስፈላጊነት
ሚዛኑን ከመጠበቅ ውጪ ሌላ አይደለም። ያለሱ ህይወት እንደምናውቀው ቀስ በቀስ ይጠፋል።
የብዝሀ ህይወት መጥፋት መንስኤዎች
በባለፈው ክፍል የብዝሀ ህይወት መጥፋት የሚያስከትለውን መዘዝ አይተናል ይህም በዋናነት በተለያዩ ስነ-ምህዳሮች መካከል ያለው አለመመጣጠን እና በአጠቃላይ የህይወት መበላሸት ነው። አሁን ይህ ምን አመጣው? የብዝሃ ህይወት መጥፋት በጣም አስፈላጊ ከሆኑ የአለም አቀፍ ችግሮች አንዱን ይወክላል ምክንያቱም ፓኖራማ በአሁኑ ጊዜ እየጨመረ የመጣውን የተፈጥሮ ስርአቶችን እና የብዝሀ ህይወት መበላሸትን እና መመናመንን ያሳያል።በብዙ
የሰው ልጅ ልምምዶች ሰፊው የተፈጥሮ እና ውስብስብ የስነምህዳር ክፍል ተመሳሳይ እና ቀለል ያሉ አከባቢዎች በመሆናቸው ስነ-ምህዳሮችን እና ስነ-ህይወታዊ መስተጋብርን መረጋጋት አደጋ ላይ ጥለዋል። ብዙ የእፅዋትና የእንስሳት ዝርያዎች እንዲጠፉ ምክንያት ሆኗል. በተመሳሳይም ሌሎች ብዙዎች የመጥፋት አደጋ ተጋርጦባቸዋል። በዚህ ሌላ መጣጥፍ በዓለም ላይ በጣም የተጠቁ እንስሳትን ያግኙ።
በመሆኑም ከጊዜ ወደ ጊዜ እያደገ የመጣው የሰው ልጅ ጫና ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ በመምጣቱ የአካባቢና የአካባቢ ብዝሃ ህይወት በከፍተኛ ፍጥነት በመጥፋቱ ብዙ ጊዜ የተፈጥሮ እፅዋትና የዱር አራዊት ጥበቃ እንዳይደረግላቸው አድርጓል። በሌላ በኩል ከምንጠቀምባቸው ዘመናዊ የምግብ አመራረት ዘይቤዎች ጋር ሌሎች የብዝሀ ሕይወትን አደጋ ላይ የሚጥሉ ምክንያቶች አሉ፡-
የዝርያ እና የመኖሪያ አካባቢዎችን መለወጥ እና ከመጠን በላይ መበዝበዝ.
የአካባቢ ሁኔታዎችን ማሻሻል
ከዚህ አንፃር የ1992 የባዮሎጂካል ብዝሃነት ስምምነት የብዝሀ ሕይወት ጉዳይ በአካባቢና በልማት ደረጃ እንደ አስፈላጊ እና ቁልፍ ጉዳይ የሚቀርብበት የፖለቲካ ምህዳር ለመመስረት የበኩሉን አስተዋጽኦ አድርጓል። የብዝሃ ህይወት መኖር እና የወደፊት ህይወት በሁለቱም ባዮሎጂካል እና ማህበረ-ባህላዊ ሂደቶች ላይ የተመሰረተ እንደሆነ።
